Сіздің смартфоныңызға, ноутбугыңызға немесе дербес компьютеріңізге алаяқтар қол жеткізгенін білу үшін бірнеше маңызды белгілерді байқау қажет. Сұрақтарға ІТ және маркетинг саласындағы сарапшы Евгений Питолин жауап береді.
Көрнекі белгілер:
- Батареяның тез таусылуы: Егер батарея бұрынғыдан әлдеқайда тез таусыла бастаса және құрылғы қатты қызып кетсе, бұл қауіпті белгі болуы мүмкін.
- Камера мен микрофонның өздігінен қосылып-өшірілуі: Құрылғыңызда күтпеген жерден камера мен микрофон қосылып-өшірілсе немесе сөйлесу кезінде бөтен дыбыстар естілсе, бұл да алаңдаушылық туғызуы тиіс.
- Интернет браузерінің көрінісінің өзгеруі: Интернетке кіргенде браузеріңізде жаңа және белгісіз баннерлер пайда болса немесе сайттардың көрінісі өзгерсе, бұл да белгі болуы мүмкін.
Тереңірек ІТ белгілері:
- Бағдарламалар мен процестерді тексеру: Windows-та Ctrl+Alt+Delete пернелерін басып, бағдарламалар менеджерін ашқанда белгісіз бағдарламалар немесе абстрактты комбинациялы атаулар көрінсе, бұл зиянды бағдарламалардың белгісі болуы мүмкін.
- Құқықтарды тексеру: Смартфондағы бағдарламалардың қандай құқықтарға ие екенін тексеріңіз. Егер белгісіз бағдарламалар сіздің жазба кітапшаңызға, хабарламаларыңызға, қоңыраулар тарихына рұқсат алса, бұл сізді бақылап жүргенін білдіруі мүмкін.
- Мобильді трафиктің көп мөлшерде қолданылуы: Белгісіз бағдарлама көп трафик қолданса, бұл да алаңдаушылық туғызуы тиіс.
Мобильді құрылғыларға қатысты қосымша белгілер:
- Бұзу бағдарламаларының болуы: Мысалы, iPhone үшін қолданылатын Jailbreak сияқты бағдарламалар болса, бұл сіздің құрылғыңызға зиянды бағдарламалардың орнатылғанын білдіруі мүмкін.
Бақылау мен қауіпсіздікті қамтамасыз ету жолдары:
- Күдікті бағдарламаларды үнемі тексеріп отыру: Жаңа және күдікті бағдарламаларды байқасаңыз, оларды дереу жойыңыз.
- Трафикті бақылау: Бағдарламалардың трафикті көп қолданғанын байқасаңыз, бұл да белгі болуы мүмкін.
- Құқықтарды шектеу: Бағдарламаларға қажетсіз рұқсат бермеу.
Бұл кеңестер сіздің құрылғыларыңыздың қауіпсіздігін қамтамасыз етуге көмектеседі. Егер күдікті белгілерді байқасаңыз, құрылғыларыңызды тексеріп, қажет болған жағдайда кәсіби мамандарға жүгініңіз.
Дереккөз: infohub.kz