Сот қазақстандық азаматқа 3700 жыл төлейтін 37 миллиард айыппұл туралы түсінік берді

Атырау облыстық соты 37 миллиард теңге көлемінде айыппұл салу туралы шешімнің себептерін түсіндірді. Бұл оқиға қоғамда үлкен резонанс тудырды, себебі сотталушы 3700 жыл бойы төлеуге мәжбүр болатын айыппұл туралы жаңалық әлеуметтік желілерде кеңінен талқыланды. Бұл туралы Qazaq.today ақпарат агенттігі хабарлайды.

Айыппұл қайдан шықты?

2023 жылғы 1 қарашада Атыраудың әкімшілік құқықбұзушылықтар жөніндегі мамандандырылған соты «Oxygenator» ЖШС-ін әкімшілік жауапкершілікке тарту туралы шешім шығарған. Компания ҚР Әкімшілік құқықбұзушылық туралы кодексінің 328-бабының 1-бөлігі бойынша кінәлі деп танылып, 37 495 296 527,4 теңге көлемінде айыппұл салынған.

Бұл шешімді кейіннен Атырау облыстық сотының қылмыстық істер жөніндегі сот алқасы 2023 жылдың 29 қарашасында күшінде қалдырды. Осылайша, сот шешімі заңды күшіне енді.

Айыппұл қалай есептелді?

Соттың мәліметінше, айыппұл сомасы экологияға келтірілген залалдың көлеміне қарай есептелген. «Oxygenator» компаниясы қоршаған ортаға зиянды заттар шығару көлемін белгіленген нормадан еселеп асырып жіберген. Сондықтан сот айыппұлды Қазақстандағы ең төменгі есептік көрсеткіш (АЕК) негізінде, құқық бұзушылық жасалған уақыттағы экологиялық талаптарды есепке ала отырып белгілеген.

Басқа ірі айыппұлдар

Атырау облыстық сотының дерегіне сәйкес, 2023-2024 жылдары экологиялық құқықбұзушылықтарға байланысты тағы үш ірі іс қаралған. Алайда олардың айыппұл сомасы 37 миллиард теңгеден әлдеқайда төмен болған:

  • 9,5 миллиард теңге (бір компанияға);
  • 12,4 миллиард теңге (екінші компанияға);
  • 2,8 миллиард теңге (үшінші компанияға).

Осы үш істің ішінде екі компания айыппұлды өз еркімен төлеген, ал үшіншісіне қатысты әлі де орындау процесі жүріп жатыр.

Кәсіпкердің мәлімдемесі

Бұл айыппұлға қатысты «Oxygenator» ЖШС-інің иесі, 42 жастағы Мұрат Ниязов өз пікірін білдірді. Оның айтуынша, компаниясы мұнай қалдықтарын қайта өңдеумен айналысады. Бірақ сот оның экологиялық заңнаманы бұзғанын анықтаған.

«Мен жылына тек 10 миллион теңге төлей аламын. Егер осылай төлеуім керек болса, бұл қарызды өтеуге 3700 жыл қажет болады», – деді кәсіпкер.

Қоғамдық пікір және әлеуметтік желілердегі реакция

Бұл жаңалық әлеуметтік желілерде қызу талқыланды. Көптеген қазақстандықтар 37 миллиард теңге айыппұлдың тым қатаң жаза екенін, ал кейбіреулер қоршаған ортаға зиян келтірген кәсіпорындар заң алдында жауап беруі тиіс екенін айтты.

Қазіргі уақытта сот шешімі күшінде. Дегенмен, кәсіпкер бұл айыппұлды төлеуге мүмкіндігі жоқ екенін айтып, сотқа қайта шағымдануы мүмкін.