Сайын Мұратбековтің әдеби мұрасы: Қазақ қоғамының болмысы мен адамның ішкі әлемі

Сайын Мұратбеков – қазақ әдебиетінде ерекше орны бар тұлға, оның шығармалары қазақ әдебиетіндегі психологизм бағытындағы көрнекті үлгілер саналады. Бүгін 15 қазан жазушының туған күні.

 

Жазушының прозалық туындылары адамның ішкі жан дүниесін терең зерттеп, ауыл өмірін, қоғамның құндылықтарын, халықтың мінезін әсерлі жеткізумен танымал. Оның шығармалары арасында «Жусан иісі», «Қара шаңырақ», «Көркемдік әлемі» сынды прозалық әңгімелер көпшілікке кеңінен таралған және әлі күнге дейін оқырмандарға жақын.

Сайын Мұратбековтің әдеби мұрасы және оның тақырыптық ерекшелігі

Сайын Мұратбеков шығармашылығының басты ерекшелігі – адамның ішкі сезімін нәзік әрі терең талдауы. Оның әңгімелері мен хикаяттары көбіне ауыл өмірін суреттеп, сол арқылы ұлттық болмыс пен дәстүрді оқырманға жақындатады. Мұратбековтің «Жусан иісі» әңгімесінде соғыс жылдарындағы ауыл балаларының өмірі мен олардың тұрмысы арқылы кеңес дәуіріндегі ауыртпалықтар мен тағдырдың қасіреті көрініс табады. Әсіресе, бұл шығарма кейіпкерлерінің ішкі жан дүниесін ашу арқылы қазақ қоғамының сол кездегі әлеуметтік мәселелерін көрсетеді.

Сайын Мұратбековтің шығармашылығындағы психологизм және кейіпкердің жан дүниесі

Мұратбеков кейіпкерлерінің жан күйзелісін көрсету арқылы оқырманның сезімін оятады, сонымен қатар олардың өмір сүруі мен арман-тілектерін бейнелейді. Оның кейіпкерлері тек қарапайым ауыл тұрғындары ғана емес, сонымен қатар елдің қиындықтарына мойымаған, рухани тұрғыдан бай адамдар болып келеді. Әсіресе, жазушының «Қара шаңырақ» әңгімесінде басты кейіпкердің туған үйіне деген сағынышы, ауыл өмірінің ақиқаты және ұлттық құндылықтардың маңызы көрсетіледі. Бұл әңгіме арқылы жазушы отанға, ата-анаға, туған жерге деген сүйіспеншілікті ұрпақтан ұрпаққа жеткізуге тырысады.

Сайын Мұратбеков шығармашылығының қазіргі қазақ әдебиетіндегі маңызы

Сайын Мұратбековтің шығармашылығы қазақ әдебиетінің дамуындағы маңызды кезеңдердің бірі болып саналады. Оның шығармаларының тақырыбы мен стилі, тілдік ерекшелігі қазіргі заманғы қазақ жазушылары үшін шабыт көзіне айналды. Әдебиетте психологиялық талдау әдісін қолдануы, оқырманның эмоционалдық сезіміне әсер етуі Мұратбеков шығармаларын бірегей етеді. Оның туындылары қазақ қоғамындағы шынайы өмірді, халықтың ұлттық болмысын, тұрмыстық жағдайын нақты әрі әсерлі сипаттайды, сондықтан да олар әлі күнге дейін өзектілігін жоғалтқан жоқ.

PS

Сайын Мұратбековтің шығармалары қазақ әдебиетіндегі ерекше құбылыс болып табылады. Оның туындылары қазақ қоғамының өмірін, ұлттық құндылықтарын және адамның ішкі әлемін терең әрі шынайы суреттейді. Оқырманға түсінікті әрі әсерлі тілде жазылған бұл шығармалар қазіргі заманның талабына сай оқулықтар мен зерттеу материалдары ретінде пайдаланылып келеді. Мұратбековтің шығармаларын оқу арқылы жас ұрпақ қазақ әдебиеті мен ұлттық құндылықтарға деген қызығушылықтарын арттырып, рухани дамуға септігін тигізеді.

 

31