2024 жылдың 21 желтоқсанында Семей қаласының №49 мектебінің қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімі Қуат Айтқалиев жаңажылдық шыршаны безендіру кезінде биіктен құлап, ауыр жарақат алды. Жедел жәрдем қызметі оны ауыр жарақаттармен ауруханаға жеткізіп, шұғыл операция жасады. Бұл туралы Qazaq.today ақпарат агенттігі хабарлайды.
Оқыс оқиғаға байланысты құқық қорғау органдары мен мемлекеттік мекемелер тексеріс жүргізіп, педагогты заңсыз жұмысқа тартқан тұлғаларға түрлі деңгейдегі жаза тағайындады. Алайда, көпшілік шенеуніктердің жауапкершіліктен жеңіл құтылғанын сынға алуда.
Шенеуніктерге қандай жаза қолданылды?
1. Қылмыстық іс қозғалды
Қалалық полиция басқармасы Қылмыстық кодекстің 362-бабының 4-бөлігі (ауыр зардаптарға әкеп соққан билікті немесе лауазымдық өкілеттікті асыра пайдалану) бойынша 22 желтоқсанда қылмыстық іс қозғады. Қазіргі уақытта сотқа дейінгі тергеу жүргізілуде.
2. Семей қаласы әкімінің орынбасары күдікті деп танылды
Мұғалімдерді заңсыз жұмысқа жеккені үшін қала әкімінің орынбасары А.Хамзаев 27 желтоқсанда күдікті ретінде танылды.
3. Мектеп директорларына тек сөгіс берілді
Тексеру барысында №19 және №40 мектеп директорлары А.Жүнісова мен Г.Сүлейменова да өз мұғалімдерін шыршаны безендіруге заңсыз жұмсағаны анықталды. Бірақ оларға тек тәртіптік жаза ретінде сөгіс берілді.
4. Семей қалалық білім бөлімінің басшысы жұмыстан босатылды
Мұғалімдердің заңсыз жұмысқа тартылғанына байланысты қалалық білім бөлімінің басшысы Б.Булабаев қызметінен шеттетілді.
5. №49 мектеп директоры жазадан уақытша құтылды
Қуат Айтқалиев жұмыс істейтін №49 мектептің директоры Г.Тоқтаубаева еңбекке жарамсыздық парағын рәсімдеп, уақытша жұмыстан шеттетілді. Сондықтан оған жаза қолдану кейінге қалдырылды.
6. Басқа мектептер де әкімшілік жауапқа тартылды
Абай облысының білім беру саласындағы сапаны қамтамасыз ету департаменті Әкімшілік құқық бұзушылық кодексінің 409-бабы бойынша жергілікті білім беру мекемелерін жауапкершілікке тартты. Бірақ нақты қандай жаза берілгені белгісіз.
7. Мұғалімнің жарақаты 100% жұмыс берушінің кінәсінен болды
Еңбек инспекциясы арнайы тексеріс жүргізіп, Қуат Айтқалиевтің алған жарақаты толықтай жұмыс берушінің кінәсінен болғанын анықтады. 2025 жылдың 10 қаңтарында шығарылған ресми акт негізінде, педагог сот арқылы өтемақы талап ете алады.
Депутаттардың сыны: Нақты жауапкершілік жоқ
Мәжіліс депутаттары мұғалімдердің заңсыз жұмысқа жегіліп, олардың құқығы аяққа тапталғанына наразылық білдірді. Депутат Жұлдыз Сүлейменова бұл іске кінәлі тұлғаларға шынайы жаза қолданылмай жатқанын атап өтті:
«Мектеп директорларын жауапқа тарту және білім бөлімінің басшысын жұмыстан босату жеткіліксіз. Бұл заңсыз бұйрықтарды берген жоғары лауазымды тұлғалар да қатаң жазалануы тиіс!»
Сонымен қатар, депутаттар Қуат Айтқалиевке толық медициналық көмек көрсетіліп, өндірістік жарақат ретінде өтемақы төленуі керек деген талап қойды.
Министрлік қандай шара қабылдады?
Оқу-ағарту министрі Ғани Бейсембаев бұл оқиғадан кейін барлық өңірлердің білім басқармаларының басшыларын жинап, жабық жиналыс өткізді. Министр «Педагог мәртебесі туралы» заңның қатаң сақталуы қажет екенін ескертті.
Сондай-ақ, депутаттар Қазақстанның барлық өңірлеріндегі мектептерде мұғалімдердің заңсыз жұмыстарға тартылу фактілерін тексеруді талап етті.
Қорытынды: Әділдік орнады ма?
Бұл оқиға мұғалімдерді заңсыз жұмысқа тарту әлі де орын алатынын көрсетті. «Педагог мәртебесі туралы» заң бар болғанымен, оның бұзылуына жауаптылар тиісті жазасын алмай отыр. Қазіргі таңда Қуат Айтқалиевтің сотқа жүгініп, өтемақы талап етуге құқығы бар, ал қылмыстық іс әлі тергеу сатысында.
Бұл жағдайдың қайталанбауы үшін білім беру саласындағы заңнамалық бақылау күшейтілуі қажет.