2024 жылы Президент Қасым-Жомарт Тоқаев Үкіметтің алдына 10 басты міндет қойды. Бұл міндеттердің кейбірі ілгерілеуді көрсетсе, кейбірі орындалу барысында қиындықтарға тап болды. Осы материалда біз сол бағыттардың негізгі нәтижелерін талдаймыз.
Коллаж: Kazinform/akorda.kz/Freepik
Экономикалық өсім: Орындау жолындағы қиындықтар
Мемлекет басшысы экономиканы 2029 жылға қарай 450 миллиард долларға жеткізуді тапсырған еді. Алайда 2024 жылдың қорытындысы бойынша елдің жалпы ішкі өнімінің өсімі 4,4% болды. Бұл межеленген 6%-дық өсімнен әлдеқайда төмен. Экономикалық өсімді жеделдету Үкімет үшін басты басымдық болып қала береді.
Салық және бюджет саясаты: Тиімділікке ұмтылу
Президент бюджет тапшылығының жыл сайын артуын қатаң сынға алған еді. 2025-2027 жылдарға арналған бюджетте тапшылық 11 триллион теңге көлемінде белгіленді. Бұған қоса, қосылған құн салығын реформалау мәселесі де күн тәртібінде тұр. Қазіргі ұсыныстар бойынша, бұл салықтың шекті көлемін 20%-ға дейін көтеру қарастырылып жатыр, бұл инвестициялық тартымдылыққа кері әсер етуі мүмкін.
Инвестиция тарту: Аймақтық дисбаланс
Негізгі капиталға салынған инвестициялар 2024 жылы 7,5%-ға артты. Алайда кейбір өңірлерде, атап айтқанда Атырау, Ақтөбе, және Маңғыстау облыстарында, бұл көрсеткіш төмендеді. Президент әкімдердің бюджетке тәуелді болуын сынға алғанымен, бұл бағытта жүйелі өзгерістер қажет екенін айқындады.
Мемлекеттік сатып алу реформасы: Жаңа ережелер
2025 жылы жаңартылған мемлекеттік сатып алу туралы заң күшіне енді. Бұл заң сатып алу рәсімдерін жылдамдатуды және ашықтықты қамтамасыз етуді көздейді. Мысалы, конкурстарды өткізу уақыты айтарлықтай қысқарды, ал құрылыс саласындағы сатып алулар қоғамдық бақылауға алынды.
Агроөнеркәсіп және инфрақұрылым: Жоспар мен нәтижелер
Агроөнеркәсіптік кешенге арналған жеңілдетілген несиелер көлемі жыл сайын 1,5 триллион теңгеге жеткізілмек. Бірақ саладағы өңделген өнімнің үлесі әлі де 70%-ға жеткен жоқ. Сонымен қатар, коммуналдық желілер мен энергетикалық инфрақұрылымды жаңғырту аясында 13 триллион теңге көлемінде инвестиция жоспарланған.
Әлеуметтік сала: Әлеуметтік төлемдер мен реформалар
2024 жылы әлеуметтік төлемдерге 5,3 триллион теңге бөлінді, бұл ел бюджетінің 22%-ын құрайды. Президент көмекке мұқтаж адамдарға қаржыны тиімді бағыттау қажеттігін атап өтті.
Президент Тоқаевтың Үкіметке қойған міндеттері Қазақстанның экономикалық және әлеуметтік дамуын кешенді түрде қамтиды. Алайда кейбір бағыттарда жетістіктер байқалғанымен, бірқатар проблемалар шешілмеген күйде қалып отыр.