Фото: Todayinfo.kz
Ұлттық банк мөлшерлемені 18%-ға көтерді. Бұл – көлік несиесі қымбаттайды деген сөз
Бұрын көлікті несиеге алу оңай еді – банк тез мақұлдайтын, ай сайынғы төлем де аса ауыр емес болатын. Енді бәрі өзгерді.
Ұлттық банк базалық мөлшерлемені 18%-ға дейін көтерді. Бұл – банктер үшін ақша қымбаттады деген сөз. Енді олар клиентке бұрынғыдай арзан несие бере алмайды.
Мысалы, бұрын ай сайын 100 мың теңге төлеген адам енді 110–120 мың теңге төлеуі мүмкін.
Қазір Қазақстанда көліктердің жартысынан көбі несиеге алынады. Сондықтан мөлшерлеменің өсуі бәріне әсер етеді.
Мөлшерлеме өскен соң, банктер салымшыларға “ақшаңды бізге әкел” деп көбірек пайыз ұсына бастады. Яғни банктер енді депозитке көп төлейді, бірақ несиеге ақша беруге келгенде сақтық танытады.
Сарапшылардың айтуынша, банктер клиентті қатты тексереді. Егер табысы аз болса – несие бермейді немесе бастапқы жарнаны көбейтеді.
Қазір автонесие нарығы толық тоқтаған жоқ, бірақ қарқыны бәсеңдеді. Бұрынғыдай көлік көп сатылмай жатыр.
Сарапшылар: “Бұл тек бастамасы. Алдағы айларда көлік сатылымы азаяды, өйткені халықтың табысы да төмендеп жатыр”, – дейді.
Адамдардың нақты табысы биыл 2,6%-ға төмендеген. Ал несие қымбаттап келеді. Демек, көпшілік бұрынғыдай көлік алуға батпайды.
Қытай көліктері нарықты құлатпай ұстап тұр
Автожурналист Роман Масленников былай дейді:
“Көліктердің 60%-ы несиеге алынады. Әсіресе 10–12 млн теңгелік көліктер – қарапайым халықтың таңдауы. Олар көбіне такси не жұмыс үшін алады. Сондықтан несиенің қымбаттауы бірінші осы топқа соққы болады”.
Бірақ сарапшының айтуынша, қытай көліктері нарықты құтқарып тұр. Себебі олар жиі жеңілдік пен бөліп төлеу ұсынады.
“2025 жылдың басында Қытай көліктеріне үлкен жеңілдіктер болады. Бұл өзге брендтерді де бағаны түсіруге мәжбүр етеді”, – дейді ол.
Қазақстанда көлік шығаратын зауыттар бар, бірақ бәрі оңай емес
Елімізде Hyundai, Chery, Chevrolet сияқты көліктер шығарылады. Бұл зауыттар нарықтың 70–80%-ын қамтиды.
“Дилерлер бір-бірін аңдып отыр. Біреуі бағаны түсірсе, екіншісі де ілесе кетеді. Сондықтан алда жаңа жеңілдіктер мен бөліп төлеу бағдарламалары пайда болуы мүмкін”, – дейді сарапшы.
Қытай шекарасы ашылғаннан кейін Қазақстанға “сұр” көліктер де келе бастайды. Бұл да бағаға әсер етеді.
Көлік бағасы қашан өзгереді?
Масленников былай дейді:
“Көлік бағасы 2025 жылдың соңына дейін қатты қымбаттамайды. Себебі көптеген дилерлер қоймадағы көліктерді ескі бағамен сатып отыр. Бірақ сатылым баяулайды, себебі несие ауырлап кетті”.
Қазір нарық сырт көзге тыныш көрінеді. Бірақ сарапшылар:
“Бұл – дауыл алдындағы тыныштық. Ішінде шын мәнінде үлкен күрес жүріп жатыр. Әрбір дилер өз орнын сақтап қалуға тырысуда”, – дейді.
Ұлттық банк мөлшерлемені өсірді, несиелер қымбаттады. Банктер енді оңды-солды несие бермейді. Халықтың табысы азайды, көлік алу қиындады. Қытай көліктері мен жеңілдіктер әзірге нарықты ұстап тұр. Бірақ егер несие арзандамаса – жыл соңына дейін сатылым да, баға да түседі.
