Tag Archives: Иран

Иранға қарсы халықаралық санкциялар қайта күшіне енді

Фото: nournews.ir

БҰҰ-ның Иранға қарсы санкциялары араға 10 жыл салып қайта күшіне енді. Ұйымның Қауіпсіздік Кеңесінде Ресей мен Қытайдың санкцияларды алты айға кейінге қалдыру туралы ұсынысы қолдау таппады, деп хабарлайды Qazaq Today сайты BBC-ге сілтеме жасап.

БҰҰ Қауіпсіздік Кеңесі Иран 2015 жылғы ядролық бағдарлама бойынша келісімді бұзды деп есептеп отыр. Осылайша бұл ұйым санкцияларды қайтару туралы шешім қабылдады. Енді Тегеран ядролық бағдарламасын шектеуі тиіс. Тиісті тыйым ресми түрде күшіне енді.

Жұма күні БҰҰ Қауіпсіздік Кеңесінде Иранға қарсы санкцияларды алты айға кейінге қалдыру туралы қарар қаралды. Бұл Ресей мен Қытайдың бастамасы еді. Кеңеске мүше барлығы 15 мүше елдің төртеуі ғана, яғни, Ресей, Қытай, Пәкістан және Алжир ұсынысты қолдады. Тағы 9 ел қарсы дауыс берді, ал 2 ел қалыс қалды. Дауыс беруден кейін Иранның сыртқы істер министрі Аббас Аракчи санкциялардың заңдық тұрғыдан негізсіз екенін айтты.

«АҚШ дипломатияны сатып кетті, ал Германия, Франция, Ұлыбритания оған нүкте қойды. Олар шындықты елемей, жалған айыптаулар таратты. Иранның бейбіт бағдарламасын бұрмалады», – деді Аракчи.

Reuters-тың жазуынша, санкциялар бойынша Иранға қару-жарақ жеткізуге, уран байыту мен қайта өңдеуге қатысты кез келген қызметке тыйым салынып отыр. Сонымен қатар ондаған ирандық шенеунік шетелге шыға алмайды, елдің кейбір жеке және заңды тұлғаларының активтері бұғатталады.

Ирандық әйел 22 жылда 11 күйеуін улап өлтірген

Фото: NA Regnum

Иранның Мазандаран провинциясында тұратын 56 жастағы Колсум Акбари 22 жыл ішінде 11 күйеуін улап өлтірді деп айыпталып отыр, деп хабарлайды Qazaq Today ақпарат порталы.

45-тен астам жәбірленуші мен олардың туыстары соттан өлім жазасын талап етіп отыр.

Тергеу мәліметінше, ол ауқатты, жалғызбасты қарттармен танысып, ірі көлемдегі маһр үшін тұрмысқа шығып, кейін дәрі-дәрмек пен техникалық спирт қосылған қоспамен улаған.

2000-2023 жылдары Сары, Нека, Махмудабад, Бабол және Қойемшахр қалаларында жасалған қылмыстар арасындағы байланысты анықтау қиын болған. Акбари 2023 жылы 82 жастағы Ғұламриза Бабаи көз жұмғаннан кейін қамауға алынған. Марқұмның танысы оның әкесін де уламақ болғанын айтып, полицияға хабар берген.

Тергеу кезінде әйел 11 кісі өлтіру және 1 адам өлтіруге оқталу бабы бойынша айыпталды. Ол қылмыстарын мойындағанымен, нақты құрбандар санын есіне түсірмеген.

«Мүмкін 13 немесе 15 адам болған шығар», – деді ол.

45-тен астам жәбірленуші мен олардың туыстары соттан өлім жазасын талап етіп отыр. Прокуратура қайтыс болған күйеулерден алынған мүліктің Акбаридің қызының атына жазылғанын анықтады.

Израиль-Иран қақтығысы: 3 млрд. $ шығын елдің ең қымбат соғысына айналды

Израиль Иранмен арадағы қақтығыс кезінде келген залалды 10 миллиард шекель (шамамен 3 миллиард АҚШ доллары) деп бағалады. Бұл туралы Bloomberg агенттігі Израильдің Қаржы министрлігі мен Салық қызметіне сілтеме жасап хабарлады.

Фото: DW

Шығын көлемі

Алдын ала бағалау

Бұл бағалау тек ракета соққыларынан бүлінген ғимараттарды қалпына келтіру мен жергілікті бизнеске өтемақы төлеу үшін қажет қаржыға негізделген.

Толық шығын болжамдары:

  • Қаржы министрі Бецалель Смотрич: 12 миллиард доллар
  • Израиль Ұлттық банкі басшысы Амир Ярон: 6 миллиард доллар
  • Қолданылған қару-жарақ пен қорғаныс жүйелері: есепке алынбаған

Тарихи рекорд

«Бұл біз бетпе-бет келген ең ауыр мәселелердің бірі. Израиль тарихында мұндай ауқымды қирау болған емес», — деді өтемақы төлеуге жауапты Салық қызметінің басшысы Шай Ааронович.

Экономикаға әсері

Жалпы жағдай:

  • Израиль экономикасы 20 айдан бері аймақтық қақтығыстың қысымында
  • Орталық банк ІЖӨ 3,5% өсуін болжаған, бірақ болжам қайта қаралуда
  • Экономика қақтығыс кезінде дерлік тоқтап қалды

Бизнеске қолдау:

  • Өтемақы көлемі 5 миллиард шекельге жетуі мүмкін
  • Бұл ХАМАС пен «Хезболла» шабуылдары салдарынан төленген өтемақылардан екі есе көп

Шабуылдардың ерекшеліктері

Бұрынғы қақтығыстардан айырмашылығы:

  • Нысаналар: сирек қоныстанған ауылдық өңірлер орнына Тель-Авив агломерациясы
  • Халық тығыздығы: Израиль халқының жартысына жуығы тұратын аймақ
  • Зымыран қуаты: көпшілігі 500 кг-нан астам жарылғыш заттармен жабдықталған

Иранның зымыран әлеуеті:

  • Соғысқа дейін: 2000-2500 зымыран
  • Қазіргі уақытта: жартысына жуығы сақталған

Қиратылған нысандар

Негізгі зақымдалған объектілер:

  • Вейцман институты — ірі ғылыми мекеме
  • Хайфадағы мұнай өңдеу зауыты — ең ірі кәсіпорын
  • Оңтүстіктегі аурухана

Қақтығыстың хронологиясы

Уақыт кестесі:

  • 13 маусым: Израиль-Иран әуе шабуылдары басталды
  • Екі апта: шабуылдар жалғасты
  • 24 маусым: АҚШ президенті Дональд Трамп бітім туралы жариялады

Адам шығыны:

  • Израиль мәліметі: 28 қаза, 1300+ жарақат
  • Иран мәліметі: 627 қаза

Қоғамдық өмірге әсері

Жабылған мекемелер:

  • Барлық мектептер
  • Өмірлік маңызы жоқ кәсіпорындар
  • Көптеген қызмет көрсету орындары

Геосаяси контекст

Иранның жоғарғы көшбасшысы аятолла Әли Хаменеи телеүндеуінде Израиль мен өңірдегі америкалық базаға жасалған соққыларды «өзін-өзі қорғау әрекеті» деп бағалап, АҚШ-тың берілу туралы үндеуін қатаң айыптаған болатын.

Иран халықаралық рейстерге әуе кеңістігін ашты

Иранның әуе кеңістігі Тегеранға және басқа да халықаралық рейстер үшін ашылды, деп хабарлайды Qazaq.today ақпарат порталы.

«Енді Иранның әуе кеңістігі алдын ала рұқсат алған жағдайда Тегеранға және халықаралық рейстерге ашық, – деп жазды Flightradar басылымында.

Картада әзірге Иранның үстінен ешқандай рейстер көрсетілмеген, сондай-ақ Тегерандағы Имам Хомейни халықаралық әуежайынан ұшып келетін немесе ұшып бара жатқан ұшақтар туралы деректер жоқ.

Айта кетейік, Иран билігі Израильдің соққыларына байланысты әуе кеңістігін жабуды жариялап, оны бірнеше рет ұзартты.

Иран Қауіпсіздік Кеңесіне шұғыл хат жолдады

Фото: almayadeen.net

АҚШ-тың Ирандағы ядролық нысандарға жасаған шабуылына байланысты Иранның БҰҰ жанындағы елшісі әрі тұрақты өкілі Амир Саид Иравани жексенбі күні БҰҰ Бас хатшысы мен Қауіпсіздік Кеңесінің төрағасына ресми хат жолдады, деп хабарлайды Qazaqtoday ақпарат порталы IRNA-ға сілтеме жасап.

БҰҰ-ға жолдаған хатында Иранның тұрақты өкілі Амир Саид Иравани АҚШ-тың алдын ала жоспарланған агрессивті әрекеттерін қатаң айыптады.

Иран Ислам Республикасы ешқандай арандатушылық себепсіз жасалған бұл алдын ала жоспарланған агрессивті әрекеттерді қатаң түрде айыптайды.

– Бұл шабуылдар – 13 маусымда Израиль режимі Иранның бейбіт ядролық нысандарына жасаған ауқымды әскери операциясының жалғасы, – делінген мәтінде.

Иран өкілі БҰҰ Қауіпсіздік Кеңесінің шұғыл отырысын өткізіп, бұл шабуылдарды барынша қатаң түрде айыптауды талап етіп отыр.

Айта кетейік, Таяу Шығыстағы кикілжіңге АҚШ қосылды. Сенбіден жексенбіге қараған түні Трамп Құрама Штаттар әуе күштерінің Иранның ядролық бағдарламасының үш нысанын «сәтті бомбалағанын» жариялады.