Қазақстанның қаржы нарығындағы маңызды өзгерістердің бірі — Мәжіліс депутаттары қабылдаған жаңа заң. Бұл заң халықтың қаржылық қауіпсіздігін арттырып, әлеуметтік осал топтарды қорғауға бағытталған. Енді кейбір азаматтарға несие мен микронесие алуға шектеу қойылады. Бұл туралы Qazaq.today ақпарат агенттігі хабарлайды.
Әскери борышын өтеп жүргендерге несие беруге тыйым салынады
Мәжіліс депутаты Ерлан Стамбековтің айтуынша, заң жобасына бірінші оқылымнан кейін бірнеше маңызды түзетулер енгізілген. Соның ішінде ең бастысы – мерзімді әскери қызметтегі азаматтарға несие мен микронесие беруге толық тыйым салу. Бұл шешім жастардың қаржылық қиындықтарға тап болмауын көздейді және әскери қызметін тыныш әрі алаңсыз өтеуге мүмкіндік береді.
Айта кетейік, 2024 жылдан бастап мерзімді қызметтегі сарбаздар автоматты түрде несиеден 60 күндік қосымша жеңілдікпен босатылады. Бұл мерзімде пайыздар мен айыппұлдар есептелмейді.
Онлайн несиелерге «ойлану кезеңі» енгізіледі
Жаңа заң жобасында тұтынушылық онлайн несиелерге 24 сағаттық «суыту мерзімі» енгізу де қарастырылған. Бұл азаматтың шешімін ойланып, қажетсіз қарыз алудың алдын алуға бағытталған маңызды қадам.
Сонымен қатар, жеке санаттағы азаматтарға тұтынушылық несие беру тек электронды үкімет порталы арқылы берілген ресми келісімнен кейін жүзеге асады.
Әлеуметтік осал топтарға жеңілдіктер қарастырылған
Заң жобасы аясында әлеуметтік тұрғыдан осал азаматтарға үш айдан кем емес мерзімге несие төлеуді кейінге шегеру құқығы беріледі. Сонымен қатар, ай сайынғы төлемнің 50%-ға немесе одан көп мөлшерге төмендетілуі қарастырылған.
Бұл бастама көпбалалы аналар, мүгедектер, зейнеткерлер және басқа да әлеуметтік топтар үшін үлкен қолдау болмақ.
Алаяқтық несиелерді жою және гуманитарлық төлемдерге қол сұқпау
Енді банктер мен микрокредиттік ұйымдар алаяқтар арқылы рәсімделген несиелерді жою үшін кеңейтілген тетіктерді қолдана алады. Сонымен қатар, мемлекеттік бюджеттен немесе қайырымдылық қорларынан төленетін көмектерді үшінші тараптар өндіре алмайды. Бұл – төтенше жағдайдан зардап шеккен азаматтардың құқықтарын қорғау үшін жасалған маңызды қадам.
Шетелдік банктер үшін жаңа мүмкіндіктер
Заңда шетелдік банктердің Қазақстанда еншілес ұйым немесе филиал ашуын жеңілдететін өзгерістер де бар. Атап айтқанда, банк активтерінің ең төменгі мөлшері 20 миллиард доллардан 10 миллиард долларға дейін төмендетілді, қажетті құжаттар саны қысқартылды. Бұл қаржы нарығының ашықтығын арттырып, бәсекелестікті күшейтеді.
Қаржы ұйымдарын басқаруға қойылатын талаптар күшейтілді
Жаңа заң жобасы аясында қаржы ұйымдарын бұрынғы тәжірибесінде банкротқа ұшыратқан тұлғалар басқару лауазымына тағайындалмайды. Бұл қаржылық ұйымдардың тұрақтылығын сақтауға бағытталған шешім.
Сондай-ақ, банктер мен банк холдингтеріне финтех-компанияларды сатып алу мүмкіндіктері кеңейтілді, бұл саладағы цифрлық жаңғыртуды жеделдетуге жол ашады.
Мәжіліс қабылдаған жаңа заң — Қазақстанның қаржы жүйесін тұрақтандыруға, халықты қаржылық сауаттылыққа тәрбиелеуге және әлеуметтік қорғауға бағытталған ауқымды қадам. Ол несие саясатында әділеттілік орнатып, әсіресе, әлеуметтік осал топтардың мүддесін қорғауға ерекше мән береді.
