Қазақстанда картоп бағасы 450 тг. шарықтады: Үкімет қандай шаралар қабылдауда?

Қазақстанның бірнеше өңірінде картоп бағасының айтарлықтай өсуі байқалды. Осыған байланысты үкімет экспортқа уақытша шектеу енгізу туралы шешім қабылдады, деп хабарлайды Qazaq.today.

Бағаның өсу себептері

Қазақстан Республикасының Үкіметі мәлімдегендей, көрші елдер тарапынан, әсіресе Өзбекстаннан, картопқа сұраныстың артуы мен экспорттық бағалардың өсуі ішкі нарыққа қысым түсірді.

2024 жылы экспорт көлемі 1,5 есеге өсіп, 411 мың тоннадан 605 мың тоннаға жеткен. Бұл жағдай экспорты жоғары бағытталған өндірушілердің өнімдерінің бағасын 170 теңгеден 270 теңгеге дейін қымбаттатты.

Экспортқа шектеу енгізу

18 қаңтарда өткен Сауда қызметі мәселелері жөніндегі ведомствоаралық комиссияның отырысында картоптың үшінші елдерге экспортына алты айға тыйым салу туралы шешім қабылданды.

Шектеу ерекшеліктері:

  • Бұл шара Еуразиялық экономикалық одақ (ЕАЭО) елдеріне экспортқа әсер етпейді, алайда бұл бағыттағы экспорт бақылауда болады.
  • 16 қаңтардан бастап фитосанитарлық сертификаттарды беру толығымен тоқтатылды.

Ішкі нарықты тұрақтандыру

Үкімет қабылдаған шаралардың мақсаты:

  • Бағаның негізсіз өсуіне жол бермеу.
  • Нарық қатысушылары тарапынан алыпсатарлық әрекеттерді болдырмау.

Сауда және интеграция министрлігі мен антимонополия органдарының аумақтық бөлімшелері жағдайды тұрақты бақылауда ұстайды. Заңбұзушылық анықталған жағдайда тиісті шаралар қолданылады.

Қор жеткілікті ме?

Ауыл шаруашылығы министрлігінің мәліметінше, қазіргі картоп қоры 2025 жылғы ерте жиналатын өнімге дейін ішкі қажеттілікті толық қамтамасыз етуге жетеді. 19 қаңтардағы жағдай бойынша қор 850 мың тоннадан асады.

Қордың құрылымы:

  • Картоп өсірушілер қауымдастығында: 600 мың тонна.
  • Тұрақтандыру қорларында: 68 мың тонна.
  • Жеке қосалқы шаруашылықтар мен шағын фермерлердің қоймаларында: 200 мың тоннадан астам.

Өңірлердегі баға жағдайы

  • Астана: 455 теңге/кг (ең қымбат картоп).
  • Жетісу облысы: 400+ теңге/кг (сапасы жақсы).
  • Павлодар: 350-400 теңге/кг.
  • Қызылорда: Павлодардан жеткізілген картоп 360 теңге/кг, ал әлеуметтік дүкендерде 135 теңге/кг.
  • ШҚО: 446 теңге/кг.
  • Ақтөбе: 388 теңге/кг (кейбірі сапасыз).
45