14 декабря, 2024

Ашық Сабақ: Махамбет Өтемісұлының өлеңдері | Қазақ әдебиеті

qazaqtoday04 mins

Махамбет Өтемісұлының өлеңдері | Қазақ әдебиеті

Ашық сабақтың тақырыбы: Махамбет Өтемісұлының өлеңдері

Сабақтың мақсаты:

  1. Білімділік: Махамбет өлеңдерінің көркемдік ерекшеліктерін түсіндіру, олардың тақырыбы, жанры және маңызы туралы айту.
  2. Дамытушылық: Патриоттық тақырыптағы өлеңдерді мәнерлеп оқу дағдыларын дамыту, өлеңдердегі негізгі ойды анықтау. Әдеби кітаптарды оқуға ынталандыру.
  3. Тәрбиелік: Ерлікке, елдікке, батырлыққа баулу, отанды сүюге, патриот болуға шақыру.

Көрнекіліктер:

  • Махамбеттің суреті
  • Тірек кестелер
  • Буклеттер
  • Тест парақтары
  • Плакаттар
  • Көркем әдебиеттер
  • Газет-журнал материалдары
  • Семантикалық карталар

Сабақтың типі: Бекіту сабағы

Сабақтың түрі: Шығармашылық сабақ

Әдістері: Мәнерлеп оқу, талдау, сұрақ-жауап

Пәнаралық байланыс: Тарих, география

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі:

  • Сәлемдесу
  • Оқушыларды түгендеу
  • Оқу құралдарын дайындау
  • Назарларын сабаққа аудару

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру:

  • Сұрақ-жауап әдісімен Махамбет туралы не білетіндерін сұрау
  • Махамбеттің өмірі мен шығармашылығы бойынша тест тапсырмаларын орындау
  • Жауап кілті арқылы өзара тексеру және бағалау

ІІІ. Жаңа сабақ:

  1. Тест жұмысы
  2. Жаңа сабақты түсіндіру
  3. Өзіндік жұмыс
  4. «Бес жолды өлең» құрастыру
  5. Шығармашылық жұмыс
  6. Қорытындылау
  7. Үй тапсырмасы
  8. Бағалау

Махамбет Өтемісұлының өлеңдеріне талдау:

Тақырыптары:

  • Ерлікке, елдікке шақыратын өлеңдер:
    • «Мұнар күн»
    • «Ұлы арман»
    • «Біртіндеп садақ асынбай»
    • «Ереуіл атқа ер салмай»
    • «Жалғыз дүние»
    • «О, Нарын!»
  • Исатайға арналған өлеңдер:
    • «Исатай деген ағам бар»
    • «Арғымаққа оқ тиді»
    • «Тарланым»
    • «Соғыс»
    • «Мінген ер»
    • «Мінгені Исатайдың Ақтабан-ай»
    • «Исатай сөзі»
    • «Арыстан одан кім өткен?»

Күрделі мәселелер:

  • Елдегі әділетсіздік
  • Батырдың аңғалдығы
  • Исатайдың қазасы

Әсер етуші факторлар:

  • Халықтың қамы, елдің жағдайы
  • Үстем тап өкілдерінің зорлығы

Сабақты пысықтау:

  • Шаруалар көтерілісінің шығу себептері мен мақсат-мұраты
  • Махамбеттің шығармаларында көтерілістің қалай көрініс табуы
  • Исатай бейнесінің сомдалуы
  • Махамбеттің өлеңдеріндегі романтизм ерекшеліктері
  • Ақынның өз тұлғасының жырларда көрінуі
  • Шығармалардың тақырыбы, жанры және маңызы

Тіл дамыту және сергіту:

  • Мақал-мәтелдермен жұмыс: Ерлік, батырлық, туған жер туралы мақал-мәтелдердің жалғасын табу және мағынасын түсіндіру
  • Семантикалық карталар: Әр топқа мақал-мәтелдер үлестіріліп, оларды толықтыру

Семантикалық карта мысалы:

Мақалдың басталуы Мақалдың жалғасы
Елінен безген ер оңбас, Көлінен безген қаз оңбас.
Ат үйірін сағынса, Артқы аяғын қағынар.
Өз жеріңдей қайда бар, Өз елімнің басы болмасам да, сайының тасы болайын.

IV. Өзіндік жұмыс:

  • Махамбет Өтемісұлының өлеңдерін мәнерлеп оқу және жатқа айту

V. «Бес жолды өлең» құрастыру:

  • Патриоттық тақырыпта шығармашылық өлең жазу

VI. Шығармашылық жұмыс:

  • Эссе тақырыбы: «Ер қандай болу керек?»
  • Уақыт шектеулі, оқушылар өз ойларын жазып, кейін бөліседі

VII. Сабақты қорыту:

  • Сұрақ-жауап арқылы жаңа сабақты бекіту

VIII. Үй тапсырмасы:

  • Махамбеттің 10 өлеңін жаттау

IX. Бағалау:

  • Оқушылардың белсенділігі мен жауаптары бойынша бағалау
  • Бағаларды күнделік пен журналға қою
  • Ерекше көзге түскен оқушыларды мадақтау

Қорытынды:

Бұл ашық сабақта Махамбет Өтемісұлының өлеңдері терең талданып, оқушылардың патриоттық сезімдері нығаяды. Ақынның шығармалары арқылы ел тарихына, ерлікке деген құрмет арттырылады.

Түйінді сөздер: Махамбет Өтемісұлы, өлеңдері, патриоттық тәрбие, қазақ әдебиеті, ерлік, батырлық, Исатай Тайманұлы, шығармашылық сабақ, ашық сабақ жоспары, семантикалық карта, тіл дамыту.

Мақал-мәтелдер:

  • Елінен безген ер оңбас, көлінен безген қаз оңбас.
  • Ат үйірін сағынса, артқы аяғын қағынар.
  • Өз жеріңдей қайда бар, өз елімнің басы болмасам да, сайының тасы болайын.
97

Оқи отырыңыз