Фото: freepik.com
30 желтоқсан — жыл соңына келіп, тарихи тұрғыдан түрлі оқиғаларға куә болған ерекше дата. Әлемнің әр елінде бұл күні саяси, мәдени және тарихи мәні бар сәттер тіркелген. Қазақстанның тарихында да желтоқсан айы ерекше орын алады, ал 30‑ы жылды қорытындылау мен өткенге көз жүгіртуге қолайлы күн болып сезіледі, деп хабарлайды Qazaq.Today ақпарат порталы.
1922 жылы 30 желтоқсанда Кеңес Социалистік Республикалар Одағы (КСРО) ресми түрде құрылды. Бұл заманауи тарихтағы ірі саяси құбылыс болып, Еуропа мен Азия елдерінің саяси картасын өзгерткен ұжымдық мемлекеттердің пайда болуына алып келді.
30 желтоқсанға қараған түнде Ресей империясының танымал мистигі әрі патша сарайына әсер еткен тұлға – Григорий Распутин өлтірілді. Бұл оқиға Ресей тарихының саяси драмаларының бірі ретінде есте қалды.
АҚШ‑тың Чикаго қаласындағы Ирокез театрының өртінен 600‑ден астам адам қаза тапты. Бұл өрт қауіпсіздік талаптарының сақталмағандығы салдарынан болған ең ауыр театр апаттарының бірі саналады.
Ирактың бұрынғы президенті Саддам Хусейн өлім жазасына кесілді. Бұл оқиға Батыс Азиядағы саяси ахуалға әсер еткен жаһандық оқиғалар қатарында.
Бір қызығы, Самоа мен Токелауда халықаралық күннің өзгерту себебінен 30 желтоқсан жоққа шығарылды — 29 желтоқсаннан тікелей 31 желтоқсанға көшкен.
Қазақстанда 30 желтоқсан — ресми мереке күндері қатарына кірмесе де, желтоқсанның соңғы күндері ел тарихында маңызды мағынаға ие. Қазақстан тәуелсіздікке қол жеткізген аймақтық және әлеуметтік оқиғалар желтоқсан айында орын алғандықтан, бұл күн елдің тарихын еске алу мен қорытындылау үшін уақыт ретінде қабылданады.
Мысалы, 16 желтоқсан — Тәуелсіздік күні ретінде кеңінен атап өтіледі. Бұл дата Қазақстан Республикасы өзінің егемендігін жариялаған күн — 1991 жылы.
Сонымен қатар 1986 жылғы желтоқсан оқиғалары (Желтоқсан көтерілісі) Қазақстандағы рухани және саяси өзгерістердің бастауы ретінде тарихи маңызға ие.
