Сурет:pixbay.com
Барлық адам өмірінде кейде өз-өзін төмен сезінеді. Бұл қалыпты жағдай, бірақ оны елемеу ұзақ уақыт бойы психологиялық қиындыққа әкелуі мүмкін. Өзін төмен сезіну — адамның өзінің құндылығын азайтатын, мотивациясын әлсірететін уақытша күй. Көбінесе мұндай сезім сырт көзге көрінбесе де, ішкі әлемде үміт біртіндеп өшеді, ал ой санада «Мен ешкімге керек емеспін» немесе «Мен ештеңеге қабілетсізбін» деген ойлардан құтылу қиынға соғады. Мұны жеңудің жолдары бар, және олар қарапайым әрі қолжетімді.
Ең алдымен өз эмоцияларыңызды қабылдау маңызды. «Мен өзімді төмен сезінемін» деген ойды жоққа шығаруға тырыспау керек. Эмоцияны мойындау — оны жеңудің алғашқы қадамы. Күнделікті өз ойларыңызды жазу, ішкі күйіңізді қағазға түсіру психологиялық ауыртпалықты азайтады. Бұл сізге өз сезіміңізді сыртқа шығарып, оларды бақылауға мүмкіндік береді.
Өзін төмен сезіну кезінде көп адам ештеңе істегісі келмей, барлығын тоқтатады. Мұндай сәтте кішкентай, жеңіл әрекеттерді бастаған дұрыс. Мысалы, бөлмені жинау, су ішу, қысқа серуендеу немесе сүйікті музыканы тыңдау сияқты қарапайым қадамдар өзіндік бақылау сезімін береді. Кішкентай жетістік те көңіл-күйді көтереді және алға жылжуға шабыт береді.
Дене белсенділігін ұмытпау керек. Жеңіл спорт түрлері, йога, таңғы серуен немесе тіпті қарапайым жаттығу эндорфиндердің бөлінуін арттырады. Бұл гормондар көңіл-күйді көтеріп, стрессті жеңуге көмектеседі. Тіпті 10-15 минуттық қозғалыс та өзін жақсы сезінуге жеткілікті. Сонымен қатар табиғатқа шығу, таза ауада серуендеу, күн сәулесін сезіну де психикалық жайлылықты нығайтады.
Көмек сұраудан қорықпау да маңызды. Өзіңізді жалғыз сезінген сәттерде сенімді досқа, отбасы мүшесіне немесе психологқа хабарласу қажет. Көбінесе өз проблемасын айту ғана адамға жеңілдік әкеледі. Сенімді адамға сырласу — әлсіздік емес, керісінше өмірмен байланысын үзбеуге жасалған маңызды қадам. Ішкі ауыртпалықты бөлісу сізді жалғыз емес екеніңізді еске салады және сізге қолдау береді.
Өзін сынауды тоқтату да қажет. Өзін төмен сезіну көбінесе адам өзіне тым қатал болудан туындайды. «Мен бәрін дұрыс істей алмаймын», «Мен ешкімге керек емеспін» деген ойларды «Бұл қиын кезең, бірақ ол уақытша» деп ауыстырыңыз. Өзіңізге жағымды сөздер айту, өз жетістіктеріңізді бағалау психологиялық тұрғыдан маңызды. Кішкентай жетістіктерді атап өту — өзіңізге деген сенімділікті арттырудың жолы. Мысалы, бір тапсырманы орындасаңыз, өзіңізді мадақтау немесе кішкентай сыйлықпен марапаттау көңіл-күйді көтереді.
Сондай-ақ, айналаңыздағы адамдардың қолдауына назар аударыңыз. Жақындарыңыз сізді тыңдап, түсінуге тырысса, бұл өздігінен үлкен күш береді. Кішкентай да қолдау сезімі эмоциялық күйді жеңілдетеді және өзіңізді төмен сезінуден шығарады. Кейде бір адамның жылы сөздері немесе қимылы адамның бүкіл күнін өзгерте алады.
Өзін төмен сезіну — уақытша күй, оны мойындап, дұрыс әрекет ету арқылы жеңуге болады. Эмоцияны тану, кішкентай қадамдар жасау, физикалық белсенділікпен айналысу, көмек сұрау, өзін сынауды азайту және жетістіктерді атап өту — өзін-өзі көтерудің негізгі құралдары. Ең бастысы, бұл күйді жалғыз сезіну емес екенін ұғыныңыз. Көмек қолын созуға әрдайым дайын адамдар бар, және сіздің өміріңіз құнды.
