Сурет:pixabay.com
Адамның мінезін қалыптастыратын қасиеттер көп, бірақ соның ішінде қоғамды да, жеке тұлғаны да ең қатты бүлдіретін мінез – көреалмаушылық. Бұл қасиет адамның ішкі әлемін улап, өміріне де, қарым-қатынасына да, кәсібіне де кері әсер етеді. Көреалмаушылық – біреудің жетістігіне қуана алмау, керісінше, сол адамның сәттілігіне күйіну, оны төмендетуге тырысу, ішкі қызғаныштың сыртқа агрессия немесе өсек-аяң түрінде шығуы.
Адам көреалмаушылыққа берілген сайын ол өз мүмкіндігін әлсірете бастайды. Себебі ол өз өмірін өзгертуге күш салудың орнына, басқа біреудің жетістігін бақылаумен уақыт жоғалтады. Мұндай мінездің ең қауіпті тұсы – ол адамның энергетикалық ресурсын жұтып, алға жылжуға кедергі келтіреді. Көреалмайтын адам бәсекелестікті дұрыс қабылдай алмайды, ал бәсекелестікті қабылдай алмаған адам өз дамуын тоқтатады.
Көреалмаушылық жеке тұлғаның ғана емес, тұтас қоғамның да дамуын тежейді. Қай уақытта болсын өркениет өзара қолдасу мен ынтымақтан туындаған. Біреудің жетістігін көріп шабыттанған қоғам ғана алға жылжиды. Ал қызғанышқа толы ортада мықты идеялар емес, өсек пен теріс пікір көбейеді. Мұндай қоғамда жаңашылдыққа да, шығармашылыққа да мүмкіндік азаяды, себебі әр адам «қателеспейін», «көзге түспейін» деген қорқынышпен өмір сүреді.
Көреалмаушылықтың тамыры көбіне адамның өзіне деген сенімсіздіктен басталады. Өзін бағалау төмен болған сайын, ол салыстыруға бейім келеді. «Мен неге олай жасай алмадым?», «Ол қалай жетті?» деген сұрақтар ішкі тынымсыздықты күшейтеді. Мұндай жағдайда адам сыртқы әлемге өкпелі болып, айналаға теріс көзбен қарай бастайды. Қарапайым бәсекелестік орнына теріс эмоция басым түседі.
Ал бұл қасиеттен арылудың ең тиімді жолы – адам өзінің ішкі өміріне назар аударуы. Біреудің жетістігі өзінің мүмкіндігін жоққа шығармайтынын түсіну маңызды. Әркімнің жолы бөлек, уақыты бөлек, таланты да, бағы да әртүрлі. Өзіңмен ғана жарыса білген кезде көреалмаушылықтың тамыры өздігінен сола бастайды.
Көреалмаушылықтан ада адам – жеңіл, еркін, қуанышты өмір сүреді. Ол басқаның табысына шын қуана алады, сол арқылы өзінің энергиясын жоғалтпайды. Ал өзгеге тілекші бола алған жанның алдында міндетті түрде өзі де табысқа жететін жол ашылады.
Адамды биіктететін қасиет – еңбек, ізденіс пен шынайылық. Оны төмендететін мінез – көреалмаушылық. Сондықтан бұл қасиеттен арылу – адамның өзі үшін жасайтын ең үлкен жақсылығы.
