Сурет:Жас Алаш
Қазақ баспасөзі тарихында орны бөлек, ұлтшылдық рухы мен қоғамшыл бағыты ерекше басылымдардың бірі – «Жас Алаш» газеті. Бұл басылым ХХ ғасырдың басындағы азаттық идеялары мен ұлттық ойдың қалыптасуына ықпал еткен, кейінгі кезеңдерде де жастардың саяси-мәдени дүниетанымын қалыптастыруда маңызды рөл атқарған газеттердің бірі ретінде бағаланады.
«Жас Алаш» алғаш рет 1921 жылы жарық көрді. Бұл кезең – азамат соғысынан кейінгі қиын жылдар, елдің шаруасы күйзелген, қазақ қоғамы жаңа құрылымға бейімделіп жатқан уақыт. Осындай жағдайда жастарды біріктіріп, олардың сауатын ашу, қоғамдағы өзгерістерге бейімдеу мақсатында жастар басылымына қажеттілік туындады. Газеттің алғашқы атауы да осы ойды айқындады – ол «Жас қазақ», «Жас қайрат» секілді жастар басылымдарының ізін жалғап, кеңестік дәуірдің жас буынына арналған газет ретінде пайда болды.
Газеттің алғашқы редакторларының қатарында елге белгілі қайраткерлер, публицистер мен ағартушылар тұрды. Олар басылымды тек жаңалық тарататын құрал емес, ұлттық ойды сақтай отырып, жас буынды заман ағымына сәйкес тәрбиелейтін идеялық мінбер ретінде қарастырды. Газет бетінде мәдениет, әдебиет, тіл, білім, ауыл тіршілігі, жас ұрпақтың мәселелері мен қоғамдық өзгерістерге көзқарастар кеңінен жарияланды.
Кейінгі кезеңдерде, әсіресе 1930–1950 жылдары, басылымның бағыты кеңестік идеология ықпалымен өзгерсе де, оның қазақ жастарына арналған ақпараттық-танымдық рөлі сақталды. 1980-жылдардың соңы мен 1990-жылдардың басында «Жас Алаш» қайтадан қоғамдық пікірге әсер ете алатын, саяси өткірлігімен танылған басылымға айналды. Тәуелсіздік қарсаңында және оның алғашқы жылдарында газет қоғамдағы пікірталастардың басты трибунасына айналып, ұлттық мәселелерді ашық көтерді.
«Жас Алаш» тәуелсіздік кезеңінде демократиялық бағыттағы, билікке сын айта алатын, қоғамдағы проблемаларды ашық қозғайтын беделді басылымдардың бірі ретінде танылды. Оның стилі өткір, айтары нақты болды. Сондықтан оқырманы да көп, ықпалы да жоғары болды. Газет бетінде жарияланған мақалалар қоғамдық пікір қалыптастыруда маңызды рөл атқарды.
Бүгінде «Жас Алаш» – қазақ баспасөзіндегі ең көне әрі ең ықпалды жастарға арналған газеттердің бірі. Ол тарихи кезеңдерден өтіп, қоғамның ой-зердесіне, ұрпақ тәрбиесіне, ұлттық санаға елеулі үлес қосқан басылым ретінде бағаланады. Газеттің тарихы – қазақ журналистикасының даму жолымен тікелей байланысты, әрі ұлттық ақпарат кеңістігінің ажырамас бір бөлігі болып қала береді.
