Фото: freepik.com
Қазақстанда шамамен 2,5 млн адам — “баспанасыз” екені айтылған. Басқа деректерде “жеке баспанасы жоқ адамдар” санаты бойынша — шамамен 6,9 миллион адам көрсетілген. Бұл сандар олардың жеке мүлкі болмағандар мен өзімен бірге тұратын, бірақ үлесі жоқ адамдарды да қамтиды. Ендеше Қазақстанда баспаналы болудың тиімді жолдарын қарастырып көрейік, деп хабарлайды Qazaq.Today ақпарат порталы.
1. Тұрғын үй бағдарламаларына қатысу
Қазақстанда бірқатар мемлекеттік бағдарламалар бар:
– «Бақытты отбасы» – көпбалалы, толық емес және мүгедек бала тәрбиелеп отырған отбасылар үшін
– «Шаңырақ» – табысы орташа азаматтарға
– «Жас отбасы», «7-20-25» секілді ипотекалық бағдарламалар
Бұл бағдарламалар жеңілдетілген пайызбен баспана алуға мүмкіндік береді.
2. Баспана жинағына ерте бастан дайындалу
– «Отбасы банк» арқылы тұрғын үй депозитін ашып, мемлекеттен 2% сыйақы алуға болады
– Жинақ мерзімі неғұрлым ұзақ болса, соғұрлым жеңіл несие ала аласыз
3. Ипотека рәсімдеу
– Төмен пайызбен берілетін ипотекалық ұсыныстарды банктерден салыстырып қарау
– Алғашқы жарнаны алдын ала жинау (10–20%)
– Табысты құжатпен дәлелдеу арқылы несиелеу мүмкіндігін арттыру
4. Табысты арттыру мен шығынды азайту
– Қосымша табыс көздерін іздеу
– Жеке кәсіп ашу
– Үнемдеуді дағдыға айналдыру
5. Аймақтан үй алу мүмкіндігін қарастыру
Облыс орталықтарынан немесе моноқалалардан баспана алу арзанырақ болады
6. Жалдамалы пәтерде тұрып, жинақ жасау
– Төмен бағамен жалдап тұрып, біртіндеп баспана үшін қаражат жинау
– Немесе мемлекет ұсынатын жалдамалы пәтер бағдарламаларына қатысу.
Қазіргі кезде Қазақстанда “баспанасыздық мәселесіне” қатысты ресми, нақты сан жоқ. Бар деректер — әртүрлі анықтамаларға негізделген бағалау мен ұйымдардың есептері. Кей ақпарат көздері 2,5 млн‑ға дейін санға жеткізсе, басқа сараптаушылар 6‑7 млн‑ға дейін “пәтер мен баспанасы жоқтар” саны болуы мүмкін дейді.
Алайда бұл сандарды тікелей “көшеде тұратын, баспанасыз адамдар” саны деп қабылдауға болмайды. Олар — “пәтер иесі емес” немесе “құжатпен тіркелмеген тұрғындар” деп есептелген адамдарды да қамтиды.
