Сурет:pixabay.com
Жұмыртқа – адам ағзасына қажет белок, дәрумен және минералдарға бай ең құнды тағамдардың бірі. Құрамында В тобы дәрумендері, омега-май қышқылдары, ағзаға қажет аминқышқылдары және көзге пайдалы лютеин бар. Сондықтан жұмыртқа ғасырлар бойы адам рационының ажырамас бөлігі болып келеді.
Алайда кез келген пайдалы өнімнің мөлшерден тыс көп болуы ағзаға кері әсер етуі мүмкін. Жұмыртқаның да ерекшелігі – дәл осы тепе-теңдікті сақтау. Қазіргі медицина да, тамақтану саласының мамандары да жұмыртқаны қалыпты деңгейде жеуді ұсынады. Бірақ мәселе тым көп жұмыртқа жеген кезде не болатынында.
Жұмыртқаны шамадан тыс көп тұтынғанда ең әуелі ағзадағы холестерин деңгейі өзгеруі мүмкін. Жұмыртқаның сарысында табиғи холестерин бар, ол тікелей зиян емес, бірақ белгілі бір мөлшерден асқанда жүрек-қан тамыр жүйесіне қосымша жүктеме түсіреді. Әсіресе тұқым қуалайтын жоғары холестерині бар адамдар үшін артық жұмыртқа – қауіп факторы.
Көп жұмыртқа жеудің тағы бір ықтимал әсері – асқазан-ішек жолының жұмысына салмақ түсуі. Белокты қорыту уақыт пен энергия талап етеді. Егер адам күн сайын бірнеше жұмыртқаны қатар тұтынса, кебу, асқазанның ауырлауы немесе іш қату секілді белгілер пайда болуы мүмкін. Бұл ағзаның шамадан көп белокты өңдеуге тырысқандағы қалыпты реакциясы.
Сонымен қатар жұмыртқа аллергия тудыратын негізгі өнімдердің қатарына кіреді. Әдетте аллергия бала кезде байқалады, бірақ артық мөлшерде тұтыну ересектерде де тері реакцияларын, қышыну немесе бөртпе түріндегі белгілерді шақыруы мүмкін. Бұл – жұмыртқаның өзіне емес, оның құрамындағы белоктарға ағзаның күрделі жауап беруі.
Жұмыртқаның калориясы тым жоғары емес, бірақ көп мөлшерде жеу жалпы күндік калорияны арттырып, салмақ қосуға әсер етеді. Әсіресе майға қуырылған жұмыртқа жиі қолданылса, бұл әсер айқын сезіледі.
Тамақтану саласының мамандары орта есеппен күніне 1–2 жұмыртқа жеткілікті екенін айтады. Бұл мөлшер ағзаға қажетті белокты толық береді және холестерин деңгейін қауіпті деңгейге көтермейді. Денсаулығына ерекше салмақ түспеуі үшін дәл осы тепе-теңдік ұсынылады.
Жұмыртқа – пайдалы әрі құнды тағам. Бірақ «пайдалы» деген ұғым оны шексіз жеуге болатынын білдірмейді. Ағза әрқашан мөлшерді қажет етеді. Сондықтан жұмыртқаны дұрыс көлемде қолдану – денсаулықты сақтаудың ең қарапайым, бірақ маңызды қадамы.
