Сурет: pixabay.com
Адам даусы – біздің кім екенімізді ғана емес, денеміздегі биологиялық, гормондық және физиологиялық процестерді анық көрсететін ерекше белгі. Көпшілік ер адамдардың даусы жуан болуы керек деп ойлайды, бірақ табиғатта бәрі бұдан әлдеқайда күрделі. Кей ер адамдардың даусы жіңішке шығуы – қалыпты биологиялық құбылыс. Бұл дауыстың қалыптасуына әсер ететін бірнеше негізгі факторға байланысты.
Ең бірінші себеп – гормондар. Ер адамдардың даусы жыныстық жетілу кезінде тестостерон гормонының әсерінен жуандана бастайды. Дәл осы гормон көмейдегі дауыс желбезегін қалыңдатып, ұзартатындықтан, дауыстың ырғағы төмендейді. Алайда әр адамның ағзасы гормонды әртүрлі деңгейде өндіреді. Егер жасөспірім шақта тестостерон деңгейі орташа немесе төмен болса, дауыс желбезектері тым қалыңдамай, сол күйі жұқа болып қалуы мүмкін. Бұл адамның денсаулығына зиян емес, тек табиғи айырмашылық.
Екінші фактор – анатомиялық құрылым. Әр адамның көмей құрылысы, желбезек ұзындығы мен қалыңдығы әртүрлі. Кейбір ер адамдардың көмей қорабы (кадык) кішірек болады, желбезектері қысқа әрі жұқа болып қалыптасады. Мұндай жағдайда дауыстың жоғарырақ шығуы — физиологиялық заңдылық.
Тағы бір себеп – тұқым қуалаушылық. Дауыстың диапазоны ата-анадан берілетін белгілердің бірі. Әкесі немесе атасы жіңішке дауысты болса, ұлында да осындай дауыстың қалыптасуы — қалыпты құбылыс. Тіпті отбасында барлық ер адамдар жуандау дауысты болуы мүмкін, бірақ дауысты анықтайтын белгілер кейде алыстағы гендерден де берілуі мүмкін.
Дауысқа әсер ететін сыртқы факторларды да ескерген жөн. Мысалы, бала кезден жиі айқайлау, дауыс желбезегін шамадан тыс зорлау, созылмалы мұрын-жұтқыншақ аурулары, аллергия немесе гормондық бұзылыстар да дауыстың тембріне әсер етеді. Кей жағдайда жоғары дауыс эндокринологиялық немесе көмейге қатысты медициналық мәселелердің белгісі болуы мүмкін, бірақ бұл өте сирек кездеседі. Көп жағдайда жіңішке дауыс — денсаулыққа қауіп төндірмейтін табиғи ерекшелік.
Қоғамдық стереотиптер кейде ер адамның даусы міндетті түрде жуан болу керек деген түсінік қалыптастырады. Алайда ғылыми тұрғыдан қарасақ, дауыс тембрі — еркектік не әйелдік өлшем емес, тек адам ағзасының бір бөлігі ғана. Жоғары дауыс — әлсіздік немесе кемшілік емес, адамның өзіндік табиғи ерекшелігі. Көптеген актерлер, әншілер немесе медиада жұмыс істейтін ер адамдар жіңішке дауысымен танымал болып, карьерасын да осы ерекшеліктің арқасында құрып жүр.
Ең маңыздысы — дауыс адамның қадір-қасиетін анықтамайды. Оның биіктігі де, жіңішкелігі де адамның физиологиясына ғана байланысты. Сондықтан кей ер адамдардың дауысы жіңішке болуы — қалыпты әрі табиғи құбылыс.
