Қазақстанда көлік жүргізу жасына шектеу бар ма? Қандай жағдайларда зейнет жасындағы жүргізушілер құқықтарын жоғалтуы мүмкін? Бұл сұрақтар көптеген қарт жастағы азаматтарды қызықтыратыны анық.
Фото: ЖИ
Бұл туралы Qazaq.today ақпарат агенттігі хабарлайды.
Жүргізуші болу үшін жас шегі қандай?
Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес, көлік жүргізуші куәлігін алу үшін азаматтың жасы кемінде 18 болуы керек. Бұл – жүргізуші куәлігі алуға қойылған жалғыз жасқа байланысты талап. Ал жоғарғы жас шегі заңда көрсетілмеген. Яғни, 80 жаста да, 90 жаста да рөлге отыруға заң жүзінде тыйым салынбайды.
Бұл туралы полиция департаменті өкілдері ресми түрде мәлімдеді:
«Қазақстанда көлік басқару құқығын алу үшін ең төменгі жас – 18. Алайда жоғары жас шектеуі қарастырылмаған. Дегенмен, жасы ұлғайған жүргізушілер медициналық тексеруден өту барысында денсаулық жағдайына байланысты шектеулерге тап болуы мүмкін», – делінген ведомствоның жауабында.
Денсаулық – негізгі талап
Жасы үлкен жүргізушілердің құқықтарын шектеу тек медициналық тексеру нәтижесіне байланысты жүзеге асырылады. Әсіресе жүргізуші куәлігін ауыстырған кезде немесе қайта тапсыру барысында адамның денсаулық жағдайы басты назарға алынады.
Қандай аурулар рөлге отыруға кедергі келтіреді?
Психикалық аурулар:
-
Шизофрения және бредтік бұзылыстар;
-
Ауыр депрессия немесе биполярлық бұзылыс;
-
Қоғамға қауіп төндіретін тұлғалық бұзылыстар;
-
Ақыл-ой кемістігі;
-
Нашақорлық пен маскүнемдік (егер ремиссия 2 жылдан аз болса).
Неврологиялық аурулар:
-
Эпилепсия.
Көру қабілетінің бұзылуы:
-
Ахроматопсия (түстерді ажырата алмау);
-
Екі көздің толық соқырлығы.
Жүргізушілерге арналған қосымша ескерту: «30-шы километр эффектісі»
Зерттеулер көрсеткендей, ұзақ қашықтықтағы жолда жүрген жүргізушілер шамамен 30-40 км өткеннен кейін концентрациясын жоғалта бастайды. Бұл жағдайды мамандар «30-шы километр эффектісі» деп атайды. Бұл кезде көлік басқару – автоматты әрекетке айналып, жүргізуші айналасын толық бақылаудан шығара бастайды. Сондықтан үлкен жастағы адамдарға ұзақ жолда жиі демалып, денсаулығына ерекше мән беруге кеңес беріледі.
Қорытындылай келе, Қазақстанда көлік жүргізуге жас бойынша шектеу жоқ, алайда бұл құқық денсаулық жағдайына тәуелді. Жасы ұлғайған азаматтар өздерін жақсы сезініп, медициналық тексерістен сәтті өтсе – рөлге отыруға толық құқылы. Ең бастысы – жеке қауіпсіздік пен қоғамдық тәртіпті сақтау.
