Қысқа мерзімді жоспар (ҚМЖ)
Пәні: Тәрбие сағаты (немесе «Өзін-өзі тану», «Қазақ тілі/әдебиеті» сабақтарына бейімдеп өзгертуге болады)
Тақырыбы: «Алғыс айту күні – бірлік пен ризашылық мерекесі»
Сыныбы: (мысалы, 5-сынып)
Уақыты: 40–45 минут
1. Сабақтың мақсаты:
- Білімділік: Оқушыларға Алғыс айту күнінің мәні мен маңызын түсіндіру, ризашылық пен құрмет ұғымдарына тоқталу.
- Дамытушылық: Оқушылардың ауызекі сөйлеу, ой бөлісу дағдыларын дамыту; алғыс айту арқылы адами құндылықтарды ұғындыру.
- Тәрбиелік: Оқушыларды мейірімділікке, ынтымақтастыққа, сыйластыққа баулу, өзара құрмет атмосферасын құру.
2. Сабақтың күтілетін нәтижелері:
- Алғыс айту күнінің тарихы мен идеясын біледі.
- Ризашылық білдірудің маңызын түсініп, өз пікірлерін ашық жеткізеді.
- Өзара сыйластықты арттыру бағытында ой түйеді, практикалық әрекет жасай алады (кішігірім ризашылық іс-әрекеттері т.б.).
3. Сабақтың түрі:
Аралас (пікірталас, танымдық ақпарат беру және шығармашылық жұмыс)
4. Сабақта қолданылатын әдіс-тәсілдер:
- Топтық/жұптық жұмыс
- Сұрақ-жауап
- «Миға шабуыл» (мозговой штурм)
- Бейнежазба/презентация қарау (қажет болса)
- Рефлексия
5. Пәнаралық байланыс:
- Тарих: Алғыс айту күнінің шығу тарихымен байланысты мәліметтер
- Әдебиет: Алғыс, ризашылық туралы қанатты сөздер, шағын әңгімелер
- Өзін-өзі тану: Рухани-адамгершілік құндылықтары
6. Сабақтың кезеңдері:
I. Ұйымдастыру кезеңі (2–3 минут)
- Оқушылармен амандасу, кезекші есебін тыңдау.
- Оқушылардың зейіндерін сабаққа аударту үшін қысқаша жағымды ахуал қалыптастыру:
- «Көңілді шеңбер» тәсілі: шеңбер болып тұрып, бір-біріне жақсы тілек немесе жылы сөз айту.
II. Қызығушылықты ояту (5 минут)
- «Миға шабуыл»: «Алғыс дегеніміз не? Ризашылықты қалай білдіруге болады?» деген сұрақтар төңірегінде оқушылардан жылдам жауап алу.
- Алғыс айту күніне байланысты шағын бейнежазба немесе презентация (болса) көрсету (2-3 минут).
- Алғыс айту күнінің Қазақстанда 1 наурызда тойланатынын, оның тарихы мен маңызы жайлы қысқаша түсініктеме беру.
III. Негізгі бөлім (20 минут)
-
Ақпаратпен танысу (5-7 минут)
- Мұғалім немесе алдын ала дайындалған оқушы(лар) Алғыс айту күні туралы негізгі деректерді, оның мақсаты мен тарихын баяндайды.
- Негізгі ұғымдар: бірлік, достық, ынтымақтастық, мейірімділік, ризашылық.
-
Топтық жұмыс (10 минут)
- Тапсырма 1: «Алғыс айту – адамды бақытқа бөлейді» тақырыбында постер/коллаж жасау.
- Оқушыларды 2-3 топқа бөлу.
- Топтар плакатқа Алғыс айту күнінің идеясын бейнелейтін суреттерді, сөздерді, қанатты сөздерді жазып, өздерінің шағын ойларын жариялайды.
- Постерді қорғау арқылы топтар бір-бірін толықтырады.
- Тапсырма 1: «Алғыс айту – адамды бақытқа бөлейді» тақырыбында постер/коллаж жасау.
-
Жеке жұмыс (3-5 минут)
- Тапсырма 2: «Менің алғыс сөзім»
- Әр оқушы шағын қағаз стикерге бүгін алғыс айтқысы келетін адамның есімін жазып, алғыс сөзін (мысалы, «Тыңдағаныңа рахмет», «Әрдайым қолдайтыныңа рахмет» т.б.) жазып, сыныптағы «Алғыс тақтасына» іледі.
- Тапсырма 2: «Менің алғыс сөзім»
IV. Рефлексия және бекіту (10 минут)
-
Бекіту сұрақтары:
- Алғыс айту күні бізге не береді?
- Ризашылық білдірудің қандай пайдасы бар деп ойлайсыңдар?
- Өздерің алғыс сезімін жиі білдіресіңдер ме? Қалай?
-
«Бес саусақ» әдісі (не «Мен не үйрендім?» жазба рефлексиясы):
- Оқушылар алақан суретін сызып, әр саусаққа бүгінгі сабақтағы 5 түйінді ойларын немесе әсерін жазып шығады (немесе мұғалім ұсынған рефлексия парағына жазуы мүмкін).
-
Сабақты қорытындылау, белсенді қатысқан оқушыларды мадақтау.
-
Үйге/қосымша тапсырма (қаласа беруге болады):
- Ата-анасы немесе жақындарына ерекше алғыс білдіру жолдарын ойластыру, шағын эссе жазу.
7. Бағалау
- Топтық жұмысты бағалау (постер қорғаудағы мазмұн, ұйымшылдық, сөйлеу мәдениеті т.б.).
- Жеке жұмысты (стикердегі алғыс сөздері, рефлексиядағы ойлары) ауызша қолдау.
- Сабақ соңында жиынтық түрде мұғалімнің бағалауы немесе «екі жұлдыз, бір тілек» әдісі арқылы өзара пікір білдіру.
8. Ресурстар мен көрнекіліктер
- Бейнежазба/презентация (Алғыс айту күні туралы)
- Плакаттар, түрлі-түсті қаламдар, маркерлер
- Стикерлер, тақта немесе қабырғаға ілетін «Алғыс бұрышы»
- Алдын ала дайындалған қанатты сөздер (Мысалы: «Ризашылық – жүректен шығатын асыл қасиет», «Алғыс айту – адамгершілік айнасы» т.б.)
9. Саралау (Дифференциация)
- Қабілеті жоғары оқушыларға топта немесе жұпта жетекшілік етуге, өз идеяларын тереңірек жеткізуге мүмкіндік беру.
- Қабілеті орта деңгейдегі оқушыларға нақты мысалдар келтіруін сұрау, қолдау сұрақтарын қою.
- Тілі шорқақ/Қазақ тіліне жетік емес оқушыларға сөздік, тірек сөздер ұсыну, жеңілдетілген тапсырмалар беру.
10. Қорытынды
Бұл қысқа мерзімді жоспар Алғыс айту күніне орай жасалған тәрбиелік бағыттағы сабақты жүргізуге арналған үлгі. Мұғалім қажеттілігіне, сыныбының дайындық деңгейіне қарай тапсырмаларды өзгерте немесе толықтыра алады. Негізгі мақсат – оқушыларды алғыс айтудың рухани маңыздылығына баулу, бірлік пен ынтымақтастық құндылықтарын дәріптеу және өзара құрмет атмосферасын қалыптастыру.