Сурет:pixabay.com
Бай мен кедейдің айырмасын көпшілік тек ақша мөлшерімен өлшейді. Бірақ шын мәнінде, бұл айырмашылық әмияннан емес, адамның ойлау жүйесінен басталады. Ақша – нәтиже, ал нәтиже әрқашан ішкі көзқарас пен әдеттердің жемісі.
Кедей адам көбіне бүгінгі күнмен өмір сүреді. Ертеңін ойлауға уақыты да, сенімі де жетпей жатады. Түскен табыс бірден жұмсалады, жоспар жоқ, мақсат көмескі. Ал бай адам болашақты ойлайды. Ол уақытша қиындықты соңғы нүкте деп емес, өтпелі кезең деп қабылдайды. Ақшаны қалай табуды ғана емес, қалай сақтап, көбейтуді ойлайды.
Айырмашылықтың бірі – жауапкершілікке деген көзқарас. Кедей адам сәтсіздікке көбіне сыртқы факторларды кінәлайды: үкімет, жұмыс беруші, қоғам, таныс-тамырдың жоқтығы. Бай адам керісінше, кез келген жағдайдан өз үлесін іздейді. «Мен не істей аламын?», «Қандай шешім қабылдауым керек?» деген сұрақтарды өзіне қояды.
Бай мен кедейдің уақытқа қатынасы да бөлек. Кедей адам уақытты көбіне босқа өткізеді немесе тек табыс әкелмейтін іске жұмсайды. Бай адам уақыттың ең қымбат ресурс екенін біледі. Ол өз уақытын дамытуға, үйренуге, пайдалы байланыстар орнатуға бағыттайды.
Тәуекелге көзқарас та өзгеше. Кедей адам тәуекелден қорқады, өйткені жоғалтатын соңғысын сақтағысы келеді. Бай адам есептелген тәуекелге барады. Ол ұтылуы мүмкін екенін біледі, бірақ әрекет етпесе, ештеңе өзгермейтінін де түсінеді.
Тағы бір маңызды айырмашылық – білімге қатынас. Кедей адам «мен бәрін білемін» деп ойлауы мүмкін немесе үйренуге ерінеді. Бай адам үнемі үйренеді, сұрайды, тыңдайды. Ол білімді шығын емес, инвестиция деп қабылдайды.
Ең соңында, бай мен кедейдің арманы да бөлек. Кедей адам «жетіп қалса болды» деп ойлайды. Бай адам «одан да артық қалай жасауға болады?» деп сұрайды. Бірі тіршілік етеді, екіншісі өмірін өзі құрастырады.
Бай мен кедейдің негізгі айырмасы – мүмкіндікте емес, көзқараста. Көзқарас өзгерсе, әдет өзгереді. Әдет өзгерсе, өмір де өзгереді.
