Сурет: Ашық дереккөз
Қазақ руханияты орны толмас қазаға ұшырады. Ұлт өнерінің айнасына айналған, сахна мен экранда қазақтың мінезін, болмысын, қасіреті мен қайратын сомдаған Асанәлі Әшімов 88 жасында өмірден өтті. Бұл – бір актердің кетуі емес, бұл – тұтас бір дәуірдің жабылуы.
Асанәлі Әшімов қазақ көрермені үшін жай ғана әртіс болған жоқ. Ол – ар-ождан, ішкі қайшылық, билік пен адамдықтың күресін көрсете алған санаулы тұлғалардың бірі. Оның кейіпкерлері ешқашан жалпақ, жеңіл болған емес. Экрандағы Әшімов – үнемі ойлы, ауыр, кейде қатал, кейде үнсіз. Бірақ сол үнсіздіктің өзінде тұтас бір халықтың тағдыры жатты.
«Қыз Жібек», «Атаманның ақыры», «Қан мен тер», «Транссібір экспресі» сынды туындыларда ол тек рөл ойнаған жоқ, ол қазақ актерлік мектебінің биік өлшемін қалыптастырды. Әшімов сомдаған бейнелер уақытпен бірге ескірмеді, керісінше, бүгінгі көрермен үшін де өзекті болып қала берді. Өйткені ол жасандылықтан ада, шындыққа жақын өнер иесі еді.
Асанәлі Әшімов – марапат үшін емес, мағына үшін өмір сүрген тұлға. Кеңестік кезеңде де, тәуелсіздік жылдарында да ол өнерге сатылмай, өз ұстанымын сақтай білді. Кейде билікке жақпаса да, кейде заман ағымына қарсы келсе де, ол ешқашан жеңіл жолды таңдаған емес. Сол үшін де халық оны құрметтеді, сенді, қабылдады.
Бұл қаза бізге қаралы хабар ғана емес, ойлануға тиіс шындықты да алға тартады. Өнер – көп болуымен емес, мәнімен бағаланады. Асанәлі Әшімов сол мәннің өлшемі болды. Ол сахнадан кеткенімен, қазақ өнерінің талап биігін төмендетіп кеткен жоқ. Керісінше, кейінгілерге үнсіз ой қалдырды.
