Фото: freepik.com
Жаңа жыл – сыйлықтармен, қуанышпен және түрлі ойын-сауықпен байланысты ең көңілді мерекелердің бірі. Соның ішінде соңғы жылдары кең танымал болған «Тайный Санта» ойыны көптеген ұжымдар мен достар арасында дәстүрге айналды. Алайда кей азаматтар бұл ойынды ұйымдастыру кезінде заң бұзушылыққа жол беріп жатуы мүмкін. Ендеше, «Тайный Санта» ойыны заңсыз лотерея немесе құмар ойын ретінде танылуы мүмкін бе? Бұл үшін айыппұл қарастырылған ба? Qazaq.Today ақпарат порталы сарапшылар мен заңгерлердің пікірі арқылы осыны анықтап көрді.
«Тайный Санта» – қатысушылар арасында кездейсоқ түрде жұптар анықталып, бір-біріне жасырын түрде сыйлық беру ойыны. Көп жағдайда белгіленген сома шегінде (мысалы, 5 000 теңгеге дейін) символикалық сыйлықтар беріледі.
Заңгерлердің пікірінше, «Тайный Санта» – классикалық лотерея немесе құмар ойынға жатпайды. Себебі бұл ойын қатысушылардың ерікті және тең негізде өзара сый алмасу ниетіне негізделген. Мұнда бәс тігу, ақша ұтып алу немесе кездейсоқ жеңімпаз анықталмайды.
Дегенмен, егер ұйымдастырушылар ойынға қатысу үшін алдын ала төлем жинап, кейін сыйлықтарды ұтыс арқылы тарататын болса – бұл заңсыз лотереяға теңелуі мүмкін. Мұндай жағдайда ҚР «Лотереялар және лотерея қызметі туралы» заңына сәйкес тіркеусіз ойын өткізгендерге айыппұл салынуы мүмкін.
Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодекстің 444-бабына сәйкес, заңсыз лотерея ұйымдастырған жеке тұлғаларға – 100 АЕК, ал заңды тұлғаларға 300 АЕК-ке дейін айыппұл салынуы мүмкін. Егер «Тайный Санта» ойыны коммерциялық сипат алып, жүлде ақшалай немесе бағалы зат түрінде болса, бұл заң бұзушылық ретінде қарастырылуы ықтимал.
Заңгер кеңесі: қалай қауіпсіз ойнауға болады?
– Барлық қатысушылар өзара келісіп, ойынның шарты түсінікті әрі ашық болуы керек.
– Сыйлықтардың құны алдын ала белгіленіп, ақшалай ұтыссыз жүргізілуі тиіс.
– Қатысушылар арасында ақша жинамай, әркім өз сыйлығын өзі сатып алып келгені дұрыс.
– Егер ойынды ұйым ішінде өткізу жоспарланса, жұмыс беруші оны бейресми, ерікті форматта ұйымдастырғаны жөн.
«Тайный Санта» ойыны – мерекенің көркін арттыратын көңілді дәстүр. Бірақ оны ұйымдастыру кезінде заң талаптарын ескеріп, бәс тігу немесе ұтыс элементтерін қоспау қажет. Әйтпесе, Жаңа жылдық көңілді шара заң алдындағы жауапкершілікке ұласуы мүмкін. Сондықтан бәрі де қарапайым: ерікті түрде, адал ниетпен, сыйластықпен ұйымдастырылған ойын ешқандай заңбұзушылыққа жатпайды.
