Фото: Depositphotos.com
16 желтоқсан — Қазақстан Республикасының Тәуелсіздік күні. Бұл күн 1991 жылы елдің егемендігін жариялаған тарихи кезеңді білдіреді, Қазақстанның тәуелсіз мемлекет ретінде қалыптасу жолындағы ең маңызды сәттердің бірі болып есептеледі. Мерекеге орай мемлекет және аймақтық билік органдары тұрғындарға әлеуметтік қолдау шараларын қамтамасыз етуге ерекше назар аударады. Солардың бірі — бір реттік әлеуметтік төлемдер. Бұл төлемдер әлеуметтік тұрғыдан осал топтарды қолдауға бағытталған және жыл сайын белгілі бір топтарға беріледі, деп хабарлайды Qazaq.Today ақпарат порталы.
Бір реттік әлеуметтік төлем — бұл мерекелік күндер аясында әлеуметтік осал санаттағы азаматтарға қарастырылатын ақшалай әлеуметтік көмек. Оның негізгі мақсаты азаматтардың әлеуметтік әлсіздігін азайту; тұрмыс деңгейін жақсарту; мемлекеттік мерекелерді атап өтуге байланысты әлеуметтік қолдауды қамтамасыз ету.
Бұл төлемдер жергілікті әкімдіктер мен әлеуметтік қызметтердің шешімдері негізінде жүзеге асырылады және көбіне аймақтық бюджет қаражаты есебінен төленеді.
Тәуелсіздік күніне орай берілетін бір реттік әлеуметтік төлемдердің нақты тізімі мен шарттары аймақтар бойынша әр түрлі болуы мүмкін, себебі әр облыстағы мәслихаттар мен әлеуметтік қорғау органдары тиісті шешімдер қабылдайды. Солай бола тұра, бірнеше негізгі категориялар анықталуда:
1. Әлеуметтік осал азаматтар
• Көп жағдайда аймақтарда әлеуметтік тұрғыдан осал санаттағы азаматтар — атаулы әлеуметтік көмек (АӘК) алушылар, аз қамтылған отбасылар, тұрмысы төмен азаматтар — бір реттік төлем алушылар тізіміне енгізіледі.
2. Мүгедектігі бар азаматтар
• Кейбір өңірлерде мүгедектігі бар адамдарға және ерекше қажеттілігі бар балаларға мерекелік бір реттік төлемдер қарастырылған. Бұл төлемдер өңірдің әлеуметтік қорғау басқармасы тізіміне сәйкес тағайындалады.
3. Балалар мен отбасылар
• Аймақтарға байланысты, балалар мен көпбалалы отбасыларға бұл төлемдерді бөлек шарттармен беру мүмкін. Мысалы, кейбір өңірлерде ерекше қажеттілігі бар балалар үшін бөлек мөлшерде көмек қарастырылған.
Төлемнің көлемі мен рәсімделуі әр облыста әр түрлі анықталады. Кейбір өңірлерде атаулы әлеуметтік көмек алушыларға бір реттік төлем айлық есептік көрсеткіш (АЕК) негізінде есептеледі (мысалы, 4,5 АЕК шамасында). Аймақтық әкімдіктер шешімдеріне сәйкес төлем мөлшері сондай-ақ 19 000–29 000 теңге немесе одан да жоғары болуы мүмкін. Тізімдер әлеуметтік қорғау органдары немесе жұмыспен қамту басқармасымен жасалады, кейбір жағдайларда төлемдер автоматты түрде (өтініш беруді қажет етпей) тағайындалады.
Сонымен қатар, Тәуелсіздік мерекесі қарсаңында барлық өңірдің әкімдігі жергілікті бюджет есебінен 1986 жылғы желтоқсан қатысушыларына бір реттік материалдық көмек көрсетпек. Бұл қаражат расталған құжаты бар азаматтарға төленеді.
Жетісу мен Қостанай облыстарында – 200 мың теңге, ал Астана, Қызылорда, Ақтөбе, Ақтау қалалары мен Ақмола облысында – 220 мың теңге. Алматы қаласында — 250 мың болса, Қарағанды облысы –400 мың теңге көлемінде бір реттік төлем жасамақ.
