Сурет: Pixbay.com
Адамның біреуге жақсылық жасауға деген ниеті – табиғи құбылыс. Әсіресе, біздің қоғамда үлкенді сыйлау, көмектесу, жәрдем беру – тәрбиенің бір бөлігі. Дегенмен әр адам жасаған жақсылығын қадірлей білетін ортаға тап бола бермейді. Кейбір адамдар үшін қанша еңбек етсең де, қанша қолдау көрсетсең де, бәрі «өзінен-өзі болуға тиіс нәрсе» секілді көрінеді. Осыдан кейін көпшіліктің көкейінде бір сұрақ туады: жақсылықты бағаламайтын адамға жақсылық жасап әуре болудың қажеті бар ма? Жауабын Qazaq.today агенттігі іздеп көрді.
Бұл сұрақтың жауабы күрделі. Себебі мәселе тек жақсылықтың өзінде емес, оны қабылдай білетін адамның да танымында жатыр. Қадір білмейтін жанға жасаған әр игілік – оған міндет секілді көрінуі мүмкін. Мұндай адам жақсылықтың құнын сезінбейді, ризашылығын білдірмейді, тіпті кейде сол көмекті өзіне «лайық» деп есептейді. Оның көзқарасы өзгермеген сайын, жасаған жақсылығыңыз да оған әсер етпейді.
Мұндай жағдайда адам ең алдымен өзін ойлауы тиіс. Жақсылық мәжбүрлі түрде немесе үнемі ренішпен жасалса, ол өзінің мәнін жоғалтады. Жақсылық – жүректен шыққанда ғана таза, ал оның бағаланбауы адамға ауыр сезім қалдырады. Сол себепті көптеген даналықтарда «жақсылықты түсінбейтін адамға жақсылық жасап әуре болма» деген тұжырым бекер айтылмаған.
Бұл дегеніміз көмектесуді тоқтату немесе қайырымнан бас тарту емес. Мәселе – жақсылықты дұрыс бағытқа жұмсауда. Бағалай алатын, түсіне алатын, қажетіне жарата алатын адамға жасалған игілік – қайтарымы бар рухани инвестиция. Ал қадірсіз ортада босқа төгілген энергия секілді.
Адами қарым-қатынаста шекара қою да – даналықтың белгісі. Әр кімнің мінезі, қабылдауы, түсінігі әртүрлі. Кей адамға мейірім көрсеткен сайын ол өз жауапкершілігін өзгеге арта береді. Осындай сәтте жақсылық жасау міндет емес екенін түсіну маңызды. Адам өзінің күш-қуатын, уақытын, көңілін бағалау арқылы ғана өзіне де, қоғамға да пайдалы бола алады.
Қорытқанда, жақсылық – әр адамның ішкі мәдениеті мен таңдауы. Бірақ оны кімге бағыттайтынымыз – одан да маңызды. Қадір білмеген жанға шексіз жақсылық жасай беру – өзіңізге зиян. Ал түсінетін, бағалайтын адамға жасаған игілік – адамгершіліктің ең шынайы көрінісі.
