Орталық Азиядағы экономикалық байланыстар жаңа деңгейге көтерілуде. Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың Түрікменстанға сапары барысында екі ел арасындағы сауда-саттықты дамытудың тың жолдары талқыланды. Басты назарда – азық-түлік қауіпсіздігі, энергетикалық дәліздер және цифрлық технологиялар.
Қазақстан Президенті көршілес елмен қандай маңызды уағдаластықтарға қол жеткізгеніне шолу жасайық.
Түрікмен-Ауған шекарасындағы жаңа астық терминалы
Кездесудің ең елеулі жаңалықтарының бірі – логистикалық инфрақұрылымды дамыту болды. Қазақстан өз өнімдерін Оңтүстік Азия нарығына шығаруды көздеп отыр. Осы мақсатта Түрікменстан мен Ауғанстан шекарасында арнайы астық терминалын салу мәселесі пысықталды.
Бұл жоба не береді?
-
Экспорттық дәліз: Қазақ бидайының Түрікменстан арқылы басқа нарықтарға жол тартуы жеңілдейді.
-
Тауар айналымының артуы: Бидайдан бөлек, өсімдік майы, макарон өнімдері және ет-сүт тауарларын экспорттау көлемін ұлғайту жоспарланып отыр.
Мемлекет басшысы атап өткендей, агроөнеркәсіптік кешендегі мұндай ықпалдастық екі елдің де экономикалық әлеуетін арттыра түспек.
Газ тасымалы: Қытайға жол және сенімді серіктестік
Келіссөздердің екінші маңызды бөлігі – энергетика саласы. Қазақстан ұзақ жылдар бойы түрікмен газын Қытай нарығына жеткізуде транзиттік хаб рөлін атқарып келеді. Президент Қасым-Жомарт Тоқаев бұл бағыттағы ынтымақтастықтың жалғаса беретініне сенім білдірді.
Тараптар қол жеткізген негізгі келісімдер:
-
Газды қайта өңдеу: Шикізатты жай ғана тасымалдап қоймай, оны бірлесіп өңдеу мүмкіндіктері қарастырылды.
-
Инфрақұрылымды жаңғырту: «Көгілдір отын» тасымалдайтын құбырлар мен бекеттерді дамыту жұмыстары жалғасады.
Бұл қадамдар былтыр қол қойылған газ саласын дамыту жөніндегі стратегиялық келісімге негізделген.
Қазақстанның цифрлық тәжірибесі экспортқа шығады
Қазақстан – мемлекеттік қызметтерді цифрландыру бойынша аймақтағы көшбасшы елдердің бірі. Президент еліміздің GovTech және IT саласындағы жинақтаған мол тәжірибесімен бөлісуге дайын екенін жеткізді.
Түрікмен тарапына мемлекеттік басқару жүйесін цифрландыру және озық IT шешімдерді енгізу бойынша бірлескен жобаларды жүзеге асыру ұсынылды. Бұл қадам көршілес елдің технологиялық дамуына серпін беріп қана қоймай, отандық IT-компаниялар үшін жаңа нарық есігін ашуы мүмкін.
Қасым-Жомарт Тоқаевтың бұл сапары Қазақстан мен Түрікменстан арасындағы байланыстың тек шикізат сатумен шектелмейтінін көрсетті. Астық терминалы, газ өңдеу және IT саласы – болашаққа бағдарланған стратегиялық қадамдар.
