Алғыс айту күніне арналған тәрбие сағаты (балабақша)

(Балабақша тәрбиеленушілеріне арналған жоспар)

Тәрбие сағатының тақырыбы:

«Алғыс айтуды ұмытпа!»

Мақсаты:

Балаларға «алғыс» сөзінің мән-мағынасын түсіндіру;
Күнделікті өмірде ризашылық пен мейірімділікті көрсетуге баулу;
Үлкенге құрмет, кішіге қамқорлық көрсетуге тәрбиелеу, жақын адамдарға алғыс білдіру дағдысын қалыптастыру.

Көрнекіліктер:

Мерекелік безендіру: шарлар, түрлі-түсті суреттер, «Алғыс айту күні құтты болсын!» деген жазу;
Жүрекшелер (қағаздан жасалған), алғыс сөздер жазылған плакат немесе «Алғыс бұрышы»;
Музыкалық сүйемелдеу үшін аудио-жазба немесе аспап (болса);
Суреттер: отбасы мүшелері, достар, тәрбиеші, дәрігер, т.б.

Тәрбие сағатының барысы

I. Ұйымдастыру кезеңі

Балаларды шеңберге тұрғызу (немесе отырғызу)
- Тәрбиеші балаларды жылы шыраймен қарсы алады.
- «Шаттық шеңбері» ұйымдастырады: барлығы қол ұстасып, бір-біріне күлімдеп қарап, жылы тілектер айтады. Мысалы:
  
  «Сәлеметсіз бе, досым!
  Сен бүгін әдемісің!
  Денің сау болсын!
  Сені көргеніме қуаныштымын!»
Кіріспе әңгіме
- Тәрбиеші: «Бүгін бізде ерекше күн – Алғыс айту күні. Алғыс айту деген не екен?» деп сұрақ қояды.
- Балалардың жауабы тыңдалады. (Мысалы, «Рақмет айту», «Жақсылық жасаған адамға рахмет деу», т.б.)
- Тәрбиеші алғыс айту – жүректен шыққан ризашылық, жақсылыққа жақсылықпен жауап беру екендігін түсіндіреді.

II. Негізгі бөлім

«Алғыс» сөзінің мәні
- Тәрбиеші «Алғыс» сөзінің мағынасын түсіндіреді. Мысалы:
  
  «Алғыс айту – біреудің сен үшін істеген игі ісіне ризашылығыңды білдіру. Алғыс тек сөзбен ғана емес, іс-әрекетпен де көрсетіледі.»
- Балаларға сұрақ: «Кімдерге алғыс айтуға болады?» (ата-анаға, ата-әжеге, тәрбиешіге, дәрігерге, досыңа, табиғатқа, Отанға).
Көрнекілік арқылы түсіндіру
- Тәрбиеші балаларға отбасы мүшелерінің суреттерін немесе шағын бейнебаян көрсетеді.
- «Анаңа, әкеңе қалай алғыс білдіресің?» – деп мысал сұрайды. Балалардың жауаптары.
Өлең оқу немесе тақпақ айту
- Балаларға қысқа, жеңіл өлең немесе тақпақ жаттатып, бірі дауыстап оқиды. Мысалы:
  
  «Рахмет! Рахмет!»
  Рахмет саған, Анашым,
  Мейірлі де қамқорың.
  Рахмет саған, Әкетай,
  Қолдап жүрген жанашыр.
  «Рахмет!» деп мен айтамын,
  Күлімдейді жан-жағым.
Музыкалық үзіліс
- Балаларды сергіту, көңіл-күйлерін көтеру үшін музыкалық қойылым (би немесе ән).
- Мысалы: «Қазақша шағын әндерден» үзінділер қосып, балалар бірге шапалақтап, секіреді, қарапайым қимылдар жасайды.
Ойын: «Кімге алғыс айтқың келеді?»
- Ортаға бір қорапша немесе себет қойылады. Ішінде түрлі-түсті қағаздан жасалған жүрекшелер болады.
- Әр бала бір жүрекшеден алып, оның артына «Рахмет!» деп жазылғанын көреді не өзі «Рахмет» сөзін жазуға/салуға көмектеседі (үлкендердің көмегімен).
- Содан соң әр бала бір адамды таңдап (мысалы, достарының біріне немесе тәрбиешіге), не үшін алғыс айтатынын айтады.
- Барлығы кезекпен «Мен (досыма/апайыма/анам мен әкеме) рахмет айтамын, себебі…» деп өз ризашылығын білдіреді.
Шығармашылық жұмыс: «Алғыс картасы» *(опциялық)
- Үлкен форматты қағаз (ватман) немесе тақтаға «АЛҒЫС БҰРЫШЫ» деп жазылады.
- Балалар түрлі-түсті стикерлерге немесе қолөнер қағаздарына өздерінің алғыс сөздерін тәрбиешінің көмегімен жазып, қабырғаға жапсырады.
- Мысалы, бала сурет салып, астына «Рахмет!» деп жазуы мүмкін.

III. Қорытынды бөлім

Қорытынды әңгіме
- Тәрбиеші: «Балалар, бүгін біз алғыс сөзінің маңызын түсіндік. Алғыс айтудың өзі үлкен қуаныш пен жылылық сыйлайды. Келешекте әрдайым жақсылық істеген адамға рақмет айтып жүруді ұмытпаймыз ба?» деп балалардан жауап алады.
Қорытынды тілек
- Тәрбиеші: «Ендеше, әрдайым достарымызға, ата-анамызға, апайларға алғыс айтып, мейірімді болайық! Әрқашан бір-бірімізді сыйлап, қамқор болайық!»
- Балалар «Рахмет!» сөзін дауыстап айтады.
Шаттық шеңбері арқылы аяқтау
- Барлығы қайтадан шеңберге жиналып, бір-біріне күлімдеп қарап, «Алғыс айту» күніне байланысты жылы лебіз тілейді.
- Мысалы: «Барлығына рахмет! Дос болайық! Деніміз сау болсын!» деген сөздермен тәрбие сағаты аяқталады.

Пайдалы кеңестер:

Балалардың жас ерекшелігіне сай сөйлемдерді қысқа және түсінікті етіп айту маңызды.
Тәрбиеші шара барысында балалардың қызығушылығын арттыру үшін көрнекілік, ойын элементтерін көбірек пайдалана алады.
Музыкалық әуендер мен қозғалыс ойындары балаларды сергітіп, көңіл күйлерін көтереді.
Әр бала өз қабілетіне қарай шығармашылық жұмысқа қатыса алуы үшін жеңіл тапсырмалар (жүрекше бояу, стикерге сурет салу, т.б.) берген дұрыс.

Осылайша қарапайым да қызықты іс-шара арқылы балақайлар ризашылық, мейірімділік және алғыс ұғымдарын тереңірек түсініп, жақсы мінез-құлыққа бір қадам жақындайды.