Дүниежүзілік банк Қазақстан экономикасына қатысты жаңа есебін жариялады, деп хабарлайды Qazaq.today ақпарат агенттігі.
Фото: Todayinfo.kz
Экономикалық өсу
2024 жылы Қазақстан экономикасы 4,0%-ға өсті деп бағаланып отыр. 2025 жылы бұл көрсеткіштің уақытша 4,5–5,0%-ға дейін жеделдеуі күтілуде. Бұл өсім мұнай өндіру көлемінің артуы, экспорттың ұлғаюы және фискалдық ынталандыру шараларымен байланысты. Алайда, 2025 жылдан кейін өсім қарқынының төмендеуі мүмкін, себебі өнімділіктің төмендігі және инвестициялардың азаюы байқалады. Бұл жағдай экономиканы әртараптандыру қажеттілігін көрсетеді.
Инфляция деңгейі
Инфляция төмендеп келе жатқанымен, мақсатты деңгейден жоғары болып қалуда. 2025 жылы инфляция 7,5–8% деңгейінде, ал 2026 жылы 6% деңгейінде болады деп болжануда.
Фискалдық саясат және мемлекеттік қарыз
Фискалдық саясат экспансионистік сипатта қалып отыр. 2025 жылы бюджет тапшылығы 3,1% деңгейінде сақталып, 2026 жылы 2,7%-ға дейін төмендеуі күтілуде. Мемлекеттік қарыз басқарылатын деңгейде болғанымен, ішкі қарызды өтеу шығындарының өсуі және фискалдық қолдау үшін Ұлттық қорға тәуелділік тұрақтылыққа қауіп төндіреді.
Қауіп-қатерлер
Есепте негізгі қауіптер ретінде мұнайға жаһандық сұраныстың төмендеуі, ұзақ мерзімді фискалдық экспансия және экстремалды ауа райы құбылыстарының экономикалық белсенділікке әсері атап өтілген.
Фискалдық кірістерді арттыру бойынша реформалар
Есептің арнайы бөлімінде кірістерді мобилизациялау реформалары талқыланады. Қазақстанның салықтық түсімдері ұқсас табыс деңгейі мен құрылымы бар елдермен салыстырғанда айтарлықтай төмен, бұл негізгі қызметтерді қаржыландыру мен ұзақ мерзімді өсу мүмкіндіктерін шектейді. Есепте фискалдық мәселелерді шешу үшін кешенді салық реформасы бағдарламасы ұсынылады. Ұсынылған реформаларға прогрессивті табыс салығына көшу, тиімсіз салықтық жеңілдіктерді кезең-кезеңімен жою, ҚҚС-ты жетілдіру және экологиялық мақсаттарға бағытталған акциздерді реформалау кіреді.
Қазақстан экономикасы 2025 жылы уақытша өсім көрсеткенімен, ұзақ мерзімді тұрақты даму үшін экономиканы әртараптандыру және фискалдық кірістерді арттыру бойынша реформаларды жүзеге асыру қажет. Бұл шаралар елдің экономикалық тұрақтылығын нығайтуға және ұзақ мерзімді перспективада тұрақты өсуге ықпал етеді.
